Gelift Landschap

De daken van Nederland vergroenen. Vooral op de wat ambitieuzere kantoor- en bedrijfspanden liggen tegenwoordig veldjes die doen denken aan bergweide, toendra of steppe, vanwege de korte begroeiing van kruiden, lage grassen en vooral rotsplantjes in warme kleurschakeringen die gaande het jaar verschieten.

Zo’n vegetatiedak versluiert de verstening van Nederland door de bebouwing deels aan het oog te onttrekken; dat oog ziet niet louter beton en glas, maar een opgetild landschap met een gebouw eronder. De voordelen van een vegetatiedak zijn niet alleen van esthetische aard, een groen dak dempt ook geluid en temperatuurschommelingen. Goed om te weten is voorts dat het –mits goed aangelegd- de levensduur van uw dakbedekking verlengt.

Het is niet heel erg moeilijk een stuk dak om te toveren in extra tuin, wel is wat handigheid geboden. Zomaar wat aarde en vetplantjes op een willekeurig dak strooien is een recept voor verstopping, verotting en lekkages, benadrukt Kees Jan Hobo van Ekogras in Zaltbommel. Vijftien jaar geleden leverde Hobo als eerste in Nederland een grasdak, om al snel over te schakelen op sedum (vetplantjes) en kruidachtigen, want grasdaken zijn eigenlijk te zwaar.

Op een steenworp afstand van de Marinus Nijhoffbrug ligt zijn sedumkwekerij mooi te zijn in de late herfstzon, met rotsplantjes in groen, oranje, geel, bruin en alle nuances daartussenin. Ekogras’ gehele productie van tweeduizend vierkante meter was vorig jaar amper toereikend, omdat steeds meer architecten daken of dakdelen van woonhuizen, kantoren en bedrijven laten bedekken met vegetatie.

Ekogras is de enige in de branche die levert aan particulieren en doe-het-zelvers, ongeveer tien procent van zijn rotsplantjes gaat daarheen. Hobo stelt strenge voorwaarden aan zijn cliëntèle, ten eerste wat betreft de dakconstructie. Die moet stevig genoeg zijn om het vegetatiedak te dragen, want de lichtste versie weegt in verzadigde vorm al zestig kg per vierkante meter. Verder mag de helling van het verkozen dak(deel) niet groter zijn dan 50° en moet het dak voorzien worden van een nauwkeurig aangebrachte laag ondoorwortelbaar EPDM-rubber.

Langs de dakrand komt een strookje grind met daarin verstopt een drainagebuis. Het wordt allemaal pasklaar geleverd door Ekogras, na het indienen van een schets van uw dak. Vervolgens kan de juiste biotoop voor de vegetatie geschapen worden. Die vegetatie is uitzonderlijk taai, mits het toegang heeft tot lucht, en nu en dan wat voeding en water. Om tijden van droogte te doorstaan komt op het rubber eerst een viltige polypropeen deken te liggen. Die zuigt regenbuien als een spons naar binnen, om het daar te bufferen en mondjesmaat weer af te geven. Voor de voeding en beluchting komt op de deken een laag kleigranulaat.

Is de helling van het dak groter dan 25°, dan moeten eerst daktrays aangebracht worden: een soort kunststof vakkenstelsel waarvan de schotjes het naar beneden rimpelen van de vegetatie voorkomen. Overigens stijgt het gewicht van een vegetatiedak -volgens het principe hoe steiler, hoe steviger, hoe zwaarder- met het hellingspercentage mee. Bij 25° ligt het (verzadigde) gewicht al op 80 kg per vierkante meter. Is de bodem gereed, kan eindelijk de vegetatie er op. Het eenvoudigst is de sedumroll. De wortels van de plantjes zitten verankerd in eenzelfde propyleenmat, die over het granulaat heen wordt gerold.

Nadeel van de sedumroll is de beperktere keus, het is een vaste mix van een kleine tien sedumsoorten. Meer variatie en duurzaamheid –de plantjes wortelen dieper- krijgt u door losse plantjes te kopen en die verspreid over het dak te plaatsen. Ze verspreiden zichzelf verder, met 25 plantjes per vierkante meter raakt het dak in een enkel seizoen al voor minimaal driekwart bedekt. Door zorgvuldig kiezen biedt het dak steeds een ander beeld en staat het een groot deel van het jaar in bloei, telkens een ander plantje. In koude, natte tijden steken mossen de kop op, maar die zijn ook niet lelijk en verdrogen met de komst van prettiger weer.

Met grassen en kruidachtigen als lavendel, tijm en vaste planten als geraniums kan nog meer variatie in kleur en hoogte worden verkregen, tot een complete bewandelbare daktuin aan toe, maar dan praten we over intensieve begroeiing. Ook het extensieve dak vergt trouwens enig onderhoud, jaarlijks moet onkruid en blad verwijderd en een dun laagje droge organische mest gestrooid. Een doe-het-zelfpakket is onder de pakkende naam ‘hobbygroen’ verkrijgbaar voor ongeveer duizend euro voor een dakje van 3 bij 5 meter. Overigens is een dak niet noodzakelijk voor een sedumtuintje, het geheel kan ook gewoon op de grond of op (en als alternatief voor) de stenen tuin worden aangebracht. Dan krijgt u een uitermate onderhoudsvriendelijk tuintje dat het aanzien beter waard is.
www.ekogras.nl

(maart 2003, NRC Handelsblad)

______________

Waardeer dit artikel!!

Bovenstaand stukje werd je gratis aangeboden. Als je dat waardeert en dat wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.

NB: Zonder kosten, elke cent komt in het journalistenbeursje
Naar doneren, veilig en in twee kliks. Thnx!

Geef een reactie