Yemenlog – Archief nov 2017- dec 2018

Hieronder de van het actieve yemenblog verwijderde alineas uit het verleden. In casu nov 2017 tot week 50 van 2018. Actuele afleveringen vind je hier.

  • Onbekenden met Jemen lezen sowieso ter inleiding eerst dit Jemen Lexicon
  • Lees ook dit artikel rond de korte stadsoorlog van eind 2017 te Sana’a
  • en/of het semi-liveblog over de slag om Hodeidah in juni 2018.

 

Week 49/3 in Jemen; Houthi's geland, 'legitimate' nog niet vertrokken/Tweede succes ook al binnen/En toch overheerst scepsis


Houthi’s en Griffiths geland op Arlanda

VN-onderhandelaar Martin Griffiths, de Koeweitse diplomaat en de delegatie van de Houthi’s zijn gisteravond laat veilig geland op Arlanda en ontvangen door de BuZa van Zweden, meldt Nyheter. Ze gaan nu de hogedrukpan in van Johannesberg Castle, Uppsala, een uurtje rijden noordelijk van Stockholm.



In de hogedrukpan zullen de delegaties volgens crisisgroup niet aan een en dezelfde tafel zitten, maar in afzonderlijke ruimtes waartussen Griffiths en zijn mensen heen en weer pendelen. Erratum7/5: de delegaties zitten inmiddels wel degelijk facetoface aan een en dezelfde tafel.


Maar vooralsnog is alleen de Huthi-delegatie geland. Zelfs nog geen nieuws uit Ryadh over een vertrek van de delegatie namens de verjaagde regering in ballingschap. Wel veel nieuws gisteravond laat over de woede van Amerikaanse senatoren ten aanzien van Mohammed bin Salman, de Saoedische kroonprins van wie de verjaagde regering de voornaamste protegees zijn. Het maakt hun toch al zwakke positie er niet sterker op.


Khaled bin Salman -Saoedisch ambassadeur in Washington, broer van de kroonprins en wellicht de nieuwe kroonprins- mag nog wel zeggen dat de consultaties in Zweden er zijn dankzij de militaire druk die de coalitie de Houthi’s al drieënhalf jaar oplegt. En dat resolutie 2216 -de hete aardappel die ergens tijdens de besprekingen op tafel moet komen- daarbij nog altijd het onverkorte eindpunt uitgangspunt is.


Overigens staat in hetzelfde stuk geschreven dat de regering in ballingschap inmiddels ook gearriveerd zou zijn in Stockholm, daarvan nog geen bevestiging. UPDATE 15:40 nog steeds geen bevestiging.


Voor de Arabisch sprekenden onder de lezers nog even deze link naar de vlog van Michael Aron, die namens de UK zitting heeft in de Zweedse hogedrukpan en heeft beloofd dagelijks daarover te vloggen. In zijn eerste vlog onthuld Aron alvast dat er welgeteld 23 ambassadeurs naar Stockholm zijn gereisd om daar vanaf de zijlijn de besprekingen te ‘observeren’. De vlog wordt op een later moment ondertiteld, dus ook geschikt voor mensen de Engels spreken.


Tweede succes : loon voor de noordelijke ambtenaren

De Zweedse onderhandelingen hebben al een tweede succes opgeleverd. Eerder nieuws over een gevangenruil -zie gisteren-  werd gisteravond vergezeld van nieuws over het hervatten van betaling van salarissen aan noordelijke ambtenaren en gepensioneerden. Dat zit zo: De verjaagde regering Hadi verhuisde september 2016 (op papier) de centrale bank van Sana’a naar Aden, om de Houthi-rebellen het gezag over de bank te ontnemen.


Daarmee werd echter ook een belangrijke steunpilaar onder het staatsbestel weggenomen, waardoor de toch al zwakke economie ineenstortte. Tegelijk werd ook de betaling van pensioenen en ambtenarensalarissen naar de noordelijke gebieden gestaakt. Mensen konden nog even voort met spaargeld, maar langzaam betradt honger het dagelijkse leven, daarover hoor je al genoeg. Luister en kijk even hoe Houthi-aanhanger Hassan al Haifi over deze belangrijke doorbraak vertelt.


The betrayal of Ali Abdallah Saleh

Wereldwijd veel hoop op een voorzichtige vrede en vreugde over de reeds bereikte resultaten, maar onder de Jemenieten zelf en Yemen-watchers heerst nog veel scepsis. Vanwege de afwezigheid van veel belangrijke partijen in Zweden; terwijl zij die aan tafel zitten weinig tot niets te winnen hebben bij vrede.


Voor een inkijkje in de Jemenitische kluwen nog even het volgende: gisteren was het precies een jaar geleden dat Ali Abdallah Saleh werd geliquideerd. Ofschoon de noordelijke machthebbers het niet toelieten werd Saleh hier en daar toch herdacht. Over Saleh’s betekenis voor Jemen bestaan evenveel verhalen als meningen. Lees daarom ook even deze analyse in TRT-international, over hoe de Saoedies de vader van Jemen verraadden.


Later meer….


Beluister ook de visie van jurist/arabist Laila Al Zwaini (gisteravond) en  van arabist/antropoloog Marina de Regt (vanochtend) op de nationale radio


Week 49/2 in Jemen; Houthi's vertrokken/Eerste succes al binnen/De onderhandelingen zullen mislukken


Al twee vliegtuigen vertrokken

Gisteren vertrok alsnog de ziekenhuisvlucht met gewonde Houthistrijders naar Oman. We zagen beelden van mannen in rolstoelen en op ziekenhuisbedden. De ziekenhuisvlucht stelden de Houthi’s als voorwaarde voor deelname aan de Zweedse vredesondehandelingen, net zoals ze dat afgelopen zomer deden, als voorwaarde voor deelname aan een gelijksoortige conferentie afgelopen september, in Geneve.


Dat ging toen niet door, waarna de Houthi’s weigerden te komen. Aanvankelijk leek de coalitie ook ditmaal een stukje voor de ziekenhuisvlucht te steken, omdat zich Iraniers en Hezbollahs onder de gewonden zouden (kunnen) schuilhouden.


Maar uiteindelijk  vertrok gistermiddag een Ethiopisch toestel met de vijftig gewonden naar Muscat, Oman. De Ethiopische inbreng was opmerkelijk, net zoals de vredesboodschap die de Ethiopische president gelijktijdig aan zijn Jemenitische collega’s stuurde.


Vanochtend is ook de Houthi-delegatie vertrokken, althans dat bericht een Engelstalig Houthikanaal.  Aan boord acht (mannelijke) onderhandelaars namens Ansar Allah -de officiële naam van de Houthi’s-, VN-onderhandelaar Martin Griffiths en ook een Koeweitse diplomaat. Niet iedereen ziet deze delegatie voor vol aan.


Die boodschap was wat prematuur, volgens een andere bron is het vliegtuig -we schrijven nu 14:00 uur- met de Houthi’s nog niet opgestegen. Dat kan ook te maken hebben met een nachtelijk bommencampagne van de Saoedische luchtmacht boven Sana’a,  want de oorlog gaat ondertussen gewoon door. Een derde bron meldt al wel de aankomst van het Koeweitse vliegtuig dat de Houthi’s naar Zweden moet vliegen en een persconferentie dat het vertrek van de Houthi’s moet inluiden.


Daarom ook nog geen bevestiging dat de delegatie namens de regering in ballingschap al uit Ryadh is vertrokken, het wachten is op een veilig vertrek en landing van de Houthi’s in Zweden. Al wel bekend is de samenstelling van de verjaagde-regeringsdelegatie, een gezelschap van elf mannen en één vrouw.


Hoopgevend: een gevangenenruil

In de aanloop naar de onderhandelingen kan de VN alvast een succes melden: de coalitie en de Houthi’s hebben een akkoord bereikt over de uitruil van een groot aantal (krijgs)gevangenen. De delegaties in Stockholm moeten de deal verder uitwerken, onder leiding van Peter Somneby, de Zweedse diplomaat die een belangrijke motor van de besprekingen lijkt te zijn.


Andere onderwerpen die in Stockholm ter sprake zouden komen zijn diverse staakt-het-vurens (aan diverse fronten), de overgave van de haven van Hodeidah aan de VN, de heropening van Sana’a airport, de hervatting van betaling van ambtenarensalarissen van ambtenaren in Houthi-gebied en de algehele renovatie van Jemens centrale bank. Kortom: iets van een economisch systeem moet weer gaan draaien, in het Noorden.


Al Jazeera citeert na dit rijtje een expert: “The situation in Yemen is so complicated that they are going to schedule several rounds of talks after this initial meeting, that could take months or years to even begin addressing some these issues.” Lees in dit verband ook even dit verhaal in de Washington Post (over Zuid-Jemen): Yemen is Broken


The ‘legitimate’

Het rijtje gespreksonderwerpen zal vermoedelijk stevig slikken zijn voor de regering in ballingschap, die zelf angstvallig blijft vasthouden aan uitgangspunten zoals verwoord in UN-resolutie 2216 uit april 2015, daags voor de eerste Saoedische bommen vielen.  Daarin dienen de Houthi’s zich volledig terug te trekken, alles in te leveren en over te dragen aan de legitieme regering van Jemen.


Het is nu wisdom with hindsight en het was destijds een logische tekst, maar dat die resolutie louter ellende veroorzaakte, daar waarschuwde de Russische vertegenwoordiger bij de Veiligheidsraad al in 2014 voorExplaining his delegation’s decision to abstain, the representative of the Russian Federation said the text refused to call on all sides to halt fire and lacked clarity on a humanitarian pause. There were inappropriate references to sanctions, he added, stating that resolution must not result in an escalation of the crisis.


Die escalatie, het is wel gebeurd en hoe resolutie 2216 te herschrijven zonder gezichtsverlies bij niemand, dat is de opgave voor Griffiths en Somneby. In het kader van de Legitimiteit van de verjaagde regering van Jemen, lees ook even deze analyse waarin Al Jazeera de Canadees-Jementische Shireen Al-Adeimi laat zeggen dat ‘the people see Hadi as a traitor, someone who has completely failed them – a Saudi puppet. 


Anderszijds is daar Khaled Bin Salman -de broer van de Saoedische kroonprins MBS- die aan de vooravond van de besprekingen nog even zegt -doelend op de Houthi’s- dat Saoedie Arabie geen enkele vorm van Hezbollah tolereert op het Arabisch schiereiland. En ik citeer Salih al Sayadi -een voormalig minister van Jemen- ook hij voorspelt het falen van de Zweedse besprekingen.


En -voorlopig tenslotte- nog de link naar enkele wijze woorden van Husein Lakour Bin Idan, een professor politicologie te Aden. Hij verwijst naar de lange periode waarin Ali Abdallah Saleh -met ieders goedvinden- de fundamenten legde voor de huidige chaos: What we are living today is what Afash planted yesterday


Nog een addendum: vertrek van de Houthidelegatie is bevestigd. Nu wachten op de delegatie van de regering in ballingschap.


Overigens kwam de IOM net met de jongste migratiecijfers met betrekking tot Jemen. Precies 107.216 Jemenieten staken afgelopen jaar de Middellandse zee over naar Europa. Errata 2 jan 2109: Dat was niet goed  begrepen, excuses. Het gaat om het aantal mirganten in totaal naar Europa, dus niet betreffende Jemenieten.


Dat aantal bedoelde het IOM om perspectief te geven aan het aantal migranten dat de Roze zee overstak, van Afrika naar Jemen (en beyond natuurlijk, daar is het geld te verdienen): 150.000. Kortom ontvangt Jemen anderhalf zoveel mirgranten als Europa.


Tot slot nog even de onvermijdelijke collecte, je kunt m scannen of erop klikken. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Is de lnik verlopen of wil je gewoon meer geven kun je altijd hier terecht


Week 49/1 in Jemen; Morgen zullen ze afreizen, maar of de in Jemen strijdende partijen echt naar Zweden vliegen is nog de vraag/ Een jaar na Salehs dood/liquidatie duikt Qatar op als dader


De stroom smoesjes om niet naar Zweden te hoeven komen om te onderhandelen over vrede, die stroom groeit. Volgens de verjaagde regering werpen de Houthi’s een barriëre op door behalve een vrijgeleide voor henzelf ineens ook een vrijgeleide komt voor vijftig gewonde militairen te eisen. Maar dat zou slechts een poging zijn om diverse Iraanse agenten en Hezbollahstrijders het land uit te smokkelen.


De Houthi’s op hun beurt beschuldigen de verjaagde regering van Jemen van obstructie door vast te houden aan hun terugkeer aan de macht, als de enig mogelijke legitieme bestuurder van Jemen, zoals in 2014 afgekondigd foor de VN-veiligheidsraad. Juist het loslaten -of vasthouden- aan deze uitgangspunten is de hete aardappel die elke partij in elk Jemenitisch vredesproces zal moeten slikken.


Op AdenalGhad lezen we details over de onderhandelingen, die consultaties heten, nog geen vredesonderhandelingen zijn en in absolute beslotenheid zullen plaatsvinden. Locatie zou het Johannesberg Castle zijn, een uurtje buiten Stockholm. De consultaties kunnen wel een volle week duren.


Koeweits vliegtuig

Het probleem van de vijftig gewonden zou inmiddels zijn opgelost, die worden naar Muscat, Oman gebracht. Als dat is gebeurd stapt de Houthi-delegatie op een Koeweits vliegtuig, dat ongehinderd door mag vliegen naar Zweden. Pas als de Houthi’s in Zweden zijn uitgestapt, stapt de delegatie van de verjaagde regering in het vliegtuig, vanuit hun ballingsoord Ryadh, Saoedie-Arabie.


Een partij die in Zweden niet -of in elk geval niet in de eerste ring- is vertegenwoordigd is de partij der Zuidelijke Separatisten: Hirak. In dat verband lezen we op AdenAl Gad alvast een pleidooi voor de terugkeer van een socialistisch regime in Aden en het gehele Zuiden, zoals dat tussen 1968 en 1990 het zuiden bestierde.


Parallel aan de consultaties lijken leden van de Jementische civil society elkaar elders in Stockholm te mogen ontmoeten. Of Hirak daarbij wel aanwezig is, is nog onbekend, net zoals het de vraag is of er vrouwen deelnemen aan de diverse besprekingen. Daartoe wordt de laatste dagen wel een krachtig pleidooi gehouden


Qatar heeft de schuld

Het is deze week precies een jaar geleden dat de vader van modern Jemen -Ali Abdullah Saleh- het leven verloor, in een ultieme clash met zijn Houthi-bondgenoten. Destijds was het verhaal dat hij stierf op de vlucht: als een lafaard. Die versie is hier en daar al eerder gecorrigeerd: Saleh zou niet op de vlucht, maar gewoon thuis in Sana’a gefusilleerd zijn.


Dat verhaal wordt nu verder ontsponnen in een serie vrij verdachtmakende tweets van de Jemenitische journalist Sayhal Baydani. Volgens Baydani zat Qatar achter de liquidatie, via omkoping van tribale leiders en leden van Saleh’s politieke kapstok: de Congrespartij.


Tot slot nog even de onvermijdelijke collecte, je kunt m scannen of erop klikken. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Is de lnik verlopen of wil je gewoon meer geven kun je altijd hier terecht


Week 48 in Jemen; Oorlog, vrede en toch weer oorlog/De jonge warlord van Taiz/NL embargoot SA en VAE (een beetje)


Intussen in de Amerikaanse Senaat

Belangrijkste nieuws deze week: Het Amerikaanse hogerhuis -de senaat- stemde met 63-37 voor een herijking van de steun/deelname aan de Saoedische coalitie. Het betekent nog weinig -volgens sommigen is het slechts een resultante van intern politiek gekrakeel- maar het zou evengoed het begin kunnen zijn van het einde van de Amerikaanse steun aan de coalitie. To be ongetwijfeld continued.


Het was in elk geval niet de uitkomst die de Trumpianen wilden. Zij slaagden er nog wel in te voorkomen dat CIA-chef Haspel de senaat over allerlei onwelgevalligheden kon informeren.  Licht off topic, maar lees meteen ook even deze analyse over hoe de Saoedische koninklijke familie -eigenlijk een te klein woord voor deze extended family– met elkaar omgaat. En weer ontopicdit verhaal over de schenkingen die bepaalde senatoren ontvangen uit Saoedische contreien.


Maar ook van onverwachte zijde -van de kant van Jemenitische civil society- hoorden we geluiden dat te vroeg buigen voor de Houthi’s slecht zou zijn voor de vredesonderhandelingen. Zelfs was er een golfje tweets vanuit deze vredelievende groep mensen met de boodschap dat de oorlog nog best mocht voortduren, om de Houthi’s onder voldoende druk te houden.


Vanuit het zuiden riep de onafhankelijheidsbeweging Hirak het niet eens te zijn met vredesonderhandelingen zonder hen. Dat snijdt hout; juist het niet volledig uitonderhandelen -met alle partijen- van de vorige vrede was de aanleiding voor de huidige oorlog: zowel Hirak als de Houthi’s waren niet tevreden en gingen de strijd aan, die daarna door anderen lekker geexploiteerd werd.


De zoveelste nekslag voor de Houthi’s

Intussen ging een Britse resolutie voor een staakt-het-vuren in de VN-veiligheidsraad niet door, volgens the Guardian omdat de Saoedische coalitie nu net klaar is voor de nekslag: ‘They just don’t want the security council to constrain their capacity for military action. They believe they can finish off the Houthis.’ Alsof we dat al niet vier jaar horen.


Lees hier hoe een Jemenitische generaal de slag om Hodeidah vergelijkt met cutting the head of the snake, waarbij de Houthi’s de rol van slang op zich nemen. Om je in te lezen en voor te stellen hoe moeilijk de vredesonderhandelingen worden lees je verder (via google translate) een lijvig stuk waarin betoogd wordt dat het overdragen van de haven van Hodeidah aan de VN een ondermijning zou zijn van de legitieme regering van Jemen.


De vredesbesprekingen -officieel: consultaties- zijn intussen verdaagd naar begin december. CNN meldt dat de resolutie die oproept tot een staakt-het-vuren werd geblokkeerd door de VS, omdat de Saoedies dreigden anders niet naar Zweden te komen. Een hogelijk gewaardeerde twitterbron meldt dat de verjaagde Jemenitsiche regering dreigt ook niet te komen. Vanochtend lezen we dat de Houthi’s waarschijnlijk wel komen, omdat VN-Griffiths hen persoonlijk naar Zweden begeleidt.



Ondertussen even een collecte. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Wil je meer geven kun je altijd hier terecht:


Geen eten, maar ook geen geschiedenis meer

De gewapende strijd in Jemen ging intussen gewoon door, ook de laatste dagen, ook vandaag, het is nu vrijdag, de laatste dag van november 2018. We lazen dat wegens de voortdurende gevechten de voedselimporten gehalveerd zijn, waarbij iedere partij de ander de schuld geeft. De Crisisgroup brengt het zoveelste rapport hoe te voorkomen dat Jemen afglijdt naar een echte hongersnood.


De Houthi’s krijgen het in de aanloop naar Zweden sowieso stevig voor hun kiezen. Zo lazen we artikelen over Houthi’s die Hodeidah plunderen, zagen we een tweet over Houthi’s met Iraanse raketten, lazen we over de lotgevallen van een uit Sana’a gevluchte vredeswerker en zagen we tal van tweets over de enge staat van beleg in Houthi-gebied, waaronder journalisten en activisten en eigenlijk iedereen de mond wordt gesnoerd, opdat er niets doorsijpelt van wat er daar wel of niet gebeurt aan onderdrukking.


In dit verband: van groot belang dit bericht over hoe de geschiedenis wordt uitgewist in Jemen. Aan de oorsprong van het bericht ligt een rapport van Mwatana, een mensenrechtengroepering die werkt vanuit Sana’a. Het rapport zelf is niet meer te downloaden, de website van mwatana is uit de lucht, onbekend om welke redenen. Nog wel werkend zijn hun facebook.en hun twitter.


Zonder wapens geen oorlog. Of toch..

Uitvoeriger zijn de verhalen over de wandaden aan de andere kant, de kant van de Saoedische coalitie. Lees -en huiver- vooral dit verhaal over een tiener die als een echte warlord over grote delen van Jemens tweede stad Taiz heerst, een stad die toch al beheerst wordt door salafistische milities, betaald door de VAE.


In dezelfde categorie dit verhaal over westerse wapens die in handen komen van twijfelachtige milities, waaruit alvast dit citaat: ‘It is strange for an entity to be classified as a terrorist organisation, while being supported by those who classified it as such.’


Met wapens voedt je een oorlog, alsof dat nog niet duidelijk genoeg is. Nog maar een citaat, over 4wheeldrives, geleverd aan ‘een partij’ (gelijk de NL-regering de boot in ging in Syrie): ‘The vehicles have been sighted on numerous occasions on all sides of the conflict, leading to Yemeni army officials’ complaints of being less well equipped than the resistance groups. We learned from sources that some Yemeni fighters had sold their weapons, especially when they did not receive wages.’


Onze eigen Nederlandse regering kondigde gisteren een halve embargo af, tegen Saoedie Arabie, de VAE en Egypte. Wapens gebruikt in de oorlog in/tegen Jemen mogen niet aan die landen verkocht. Hiermee volgt NL de Deense en Duitse regeringen, die zulks al eerder besloten. In Europees verband lukt een embargo nog niet. We zagen ook dat de Saoedies al naar privaat personeel zoeken om de oorlogsmachine werkend te houden.


Elders in Jemen: ook veel trammelant

Aan de oostkant van Jemen -in Shabwa en Ataq- was er oproer tegen de Emiraatse dominantie. We lazen dat in Al Bayda eerst vijf Jemenitische militairen werden gedood door Aqap en de dag erna zes Aqap door een VS-drone of Emirati’s.  We lazen dat Aqap bezig is met een opmars in het zuiden, waar mensen met iets van weemoed terugdenken aan de tijd dat Aqap de belangrijke havenstad Mukalla bestuurde en het economisch een stuk beter ging.


Anderszijds lezen we dat de verjaagde president Hadi weer eens een aantal ministers en een gouverneur verving. In Mukalla waren zowel de Saoedische als Amerikaanse ambassadeurs aanwezig bij de lancering van Jemens eigen nieuwe kustwacht, bestaande uit 500 door de Saoedies betaalde en door de VS getrainde militairen. De kustwacht moet een onafzienbaar gebied gaan controleren: van Shabwa  tot Mukalla tot Mahra, zelfs ook Socotra. Mogelijk concentreren ze zich op de haven van Balhaf, waar het gas uit de gasvelden rond Marib in schepen geladen moet worden. Balhaf wordt volgende week heropend.


Nog wat losse berichten. We horen nooit meer iets over de familie Al Ahmar. Voor 2011 roerden vader en zoons menig trom, maar ze zijn met pek en veren het land uitgedragen, lezen we hier.


In de categorie divers een bericht over zwemkampioenschappen open water in Mukalla. En we besluiten de weekreportage gelukkig met iets moois: deze reportage over Socotra in het onvolprezen National Geographic.

Week 47 in Jemen: Voorzichtig optimisme zonder fundament/Hoezo voetbalt Jemen juist nu tegen zowel Saudi als tegen Iran/ Toch beter geen qat kauwen


Voorzichtig optimisme wereldwijd -dezer dagen- over vredesbesprekingen tussen de Houthi-regering en de door hen verjaagde voormalige regering.  Telg Mohammed Al Houthi roept de door zijn familie gedomineerde regering op de raketbeschietingen richting Riyadh (SA) en Abu Dhabi (VAE) te staken, waarop door de vijand voorzichtig optimistisch op wordt gereageerd. Maar er zijn erg veel maren.


Eind vorige week al verstomden de wapenen rond Hodeidah. De vredesduif vloog het weekend steeds wijdere rondjes. Aanleiding daarvoor zijn de Amerikaanse midterms; tussentijdse verkiezingen die de politieke verhoudingen in de VS wezenlijk wijzigden. Meldde dit blog vorige aflevering nog het sneuvelen van een antiwar resolutie in het House, in de Senate ligt inmiddels de kansrijker antiwar-resolutie SJ.Res54 op tafel. Kennelijk voert dat nu de druk al op; op Saoedie-Arabie de wapens te doen zwijgen.


Het vechten is toch weer hervat

Beter niet te vroeg gejoochen. Voldoende berichten her en der dat het staakt-het-vuren beperkt blijft.  Kolonel Turki al Maliki -de (Saoedische) aanvoerder van de coalitietroepen- meldt dat gevechten elders in Jemen gewoon doorgaan. De Jerusalem Post meldt  vanochtend de lancering van nieuwe Houthi-raketten geënt op Iraanse precisieraketten. De raketten vlogen naar Midi: een kustgebied in Noord(west)-Jemen dat al tijden in handen is van de coalitie.


En vanochtend meldt kolonel Turki nog ns dat de gevechten gewoon doorgaan, zij het in lagere intensiteit. Het wordt direct bevestigd met het bericht over de hervatting van de vijandelijkheden te Hodeidah. Wat de omvang is, dat is onduidelijk, maar er werd heen en weer gevuurd en ook Saoedische bommenwerpers vlogen weer noodlottig over. De Houthi’s op hun beurt verstopten nog meer boobytraps in de stad en hielden razzia’s, zo meldt deze twitterbron.


Verder trof ik een treurig stemmend bericht over een visser die op een zeemijn voer, is in het noorden de difterie weer uitgebroken en zagen we opnieuw dat gratis hulpgoederen via handelaren tegen betaling in winkels te verkrijgen zijn. Kijk ook even naar dit clipje van Faris Sheibani; je weet wel, wiens koffievrienden afgelopen zomer door Nederland geweigerd werden hun waar aan de man te brengen, wegens, ja wegens wat eigenlijk.



Jemen voetbalde tegen Saoedie-Arabie

Anderszijds is er ook goed nieuws. Zo zagen we dat Jemen een nipte voetbalnederlaag leed op bezoek in Saoedie-Arabie. Het is een bericht dat louter vragen oproept bij de auteur, teveel vragen om op te noemen. Nog bizarder: dat de volgende wedstrijd van Jemen zich afspeelt in en tegen Iran. Rondzoekend naar antwoorden leren we uit dit bericht dat de ploeg van Jemen wordt getraind in Hadramawt en dat de minister van sport 150 miljoen riyaal (half miljoen €) voor het nationale team heeft vrijgemaakt. Meer info zeer welkom, het is een verhaal dat weer ander licht kan werpen op het conflict, maar helaas:  mijn bronnen weten niets van voetbal.



In overig nieuws: vandaag vieren we Mawlid (Arabisch voor: geboorte), de geboortedag van de profeet Mohammad. Met name shia moslims vieren deze dag uitbundig, strenge sunni moslims verfoeien de viering. Zie hierboven hoe groen de Houthi’s hun kinderen verven en bekijk twitterfoto’s van massa’s op de been in Sana’a. En bekijk hieronder de kijk van de cartoonist. Opmerkelijk in dit verband overigens de felicitaties van Mohammed al Houthi aan het Saoedische bewind, dat de viering van Mawlid voor het eerst toeliet.



Q8 moet de Houthi’s vliegen

Teug naar de onderhandelingen over vrede: Aden-al-Ghad bericht vanochtend over de voorwaarden en uitgangspunten waaronder de gesprekken over vrede eind deze maand in Zweden gestalte moeten krijgen. Opvallend is dat het transport van de Houthi-delegatie in handen van het emiraat Koeweit is gelegd. Dat behoeft enige uitleg: feit is dat alle vliegtuigen die Jemen verlaten een verplichte tussenlanding moeten maken in Saoedie-Arabie, voor een uitgebreide, lijfelijke en volgens veel reizigers vernederende controle. Dat Houthi’s zo’n tussenlanding in Saoedie-Arabie niet vertrouwen is te billijken, reden dat de Koeweiti’s -kennelijk voldoende neutraal- zijn aangezocht voor de vrijgeleide.


In de diverse media en onder Jemendeskundigen dezer dagen een lawine analyses over de kans van slagen van de Zweedse vredesbesprekingen. In het algemeen wordt die kans klein geacht, eenvoudig omdat geen van de deelnemende partijen winst kan halen uit vrede; integendeel halen ze winst uit de oorlogseconomie.


Daarbij komt dat de vele andere, kleinere partijen in dit conflict niet deelnemen aan de besprekingen.  Anderszijds, een beetje meer vrede geeft die kleinere partijen wellicht de kans wat meer aan de oppervlakte te komen en zo zal de vredeswinst stukje bij beetje geboekt moeten worden.


Om drie tegenvoorbeelden te noemen; zie deze tweet over de Saoedische bemoeienis in Jemens verste provincie Mahra, zie het betoog van  een Mahra sjeich, zie het rapport van burgerrechtenbeweging Mwatana en deze analyse van een serie moorden op religieuze leiders en dit artikel over de aanwezigheid van Aqap in de coalitiegelederen en besef hoe ingewikkeld het is de Jemenitische kluwen weer te ontwarren.


Kauw nou toch geen Qat

Tot slot deze week een bericht in het onvolprezen Aden Al Ghad over een waarschuwing van medici tegen de consumptie van met pesticides geteelde qat. Qat -de milde drug die veel Jemenieten elke middag gezellig kauwen- is gedurende de oorlog ruim beschikbaar gebleven. De teelt van qat is winstgevend, maar geschiedt toenemend buiten het zicht van controleurs en agrarisch advies en bevat daarom een alarmerend gehalte aan pesticides, nog alarmerender dan voor de oorlog; ook toen al zagen we veel gevallen van mondkanker.

EN KLIK HIER SVP om te lezen hoe je me kunt helpen met dit blog


Lees je iets dat niet klopt, laat het me weten.

Weet je iets dat ik niet weet, laat me weten.

En overweeg even een donatie aan abumelle.

Klik hieronder op een pictogram naar keuze of scan de QR met je mobiel en vul zelf een passend bedrag in




Link Bunq > Ideal


QR Bunq>Ideal


 Of klik hier (>>>)


Week 46 in Jemen -Inferno luwt en laait weer op/VS in de war over Jemen/Muhsen maakt zich klaar voor presidentschap

De slag om Hodeidah luwde even, tijdens het bezoek van de Britse BuZa-minister Jeremy Hunt aan Abu Dhabi en Riyadh, maar de strijd is vanochtend weer hervat, inclusief Saoedische bommenwerpers.


Gisteren nog dit fimpje, vanuit de gelederen van de coalitietroepen, die de stad hebben omsingeld. In de achtergrond de kranen van de haven, waar deze slag uiteindelijk om draait. Houthi-journalist Al Bukhaiti kwam tegelijkertijd met dit filmpje, zoals wel vaker losjes geschoten vanaf de motorkap. Voor een wat neutraler beeld van de strijd lees je het verslag van Al Jazeera, tot op heden nog altijd het best en neutraalst geinformeerd.


Vredesbesprekingen komen er dus, eind november in Zweden, aldus het Britse Foreign Office. Dat is eerder dan verwacht, al blijft het tot dan de vraag of die besprekingen materialiseren. Het betekent in elk geval dat de coalitietroepen -en alle andere strijdgroepen- nog maar twee weken hebben om hun gevechtsposities op de grond te verbeteren, en daarmee hun onderhandelingspositie bij die vredesbesprekingen.


Het is de vraag of de coalitie de stadsguerilla in Hodeidah durft aan te gaan, want Houthi-strijders hebben zich er in alle hoeken verschanst. Honderduizenden mijnen liggen er, met name de Houthi’s zijn enorm bedreven in het leggen van mijnen bij hun terugtochten, getuige deze zeer inzichtelijke twitterthread. Volgens Al Masirah -het noordelijke persbureau in handen van de Houthi’s-  zijn er de laatste dagen in elk geval 1224 dodelijke slachtoffers gevallen. In de marge van alle ellende werd ook acht vissers het hoofd kaalgeschoren door de coalitie, die hen ook sloeg en de helft van hun vangst confisceerde.


Vanuit de VS intussen veel tegenstrijdige berichten. Enerzijds zou besloten zijn Saoedische vliegtuigen niet langer mid-air bij te tanken, anderszijds zouden die vliegtuigen dat ook helemaal niet meer nodig hebben, zouden Emiraatse vliegtuigen nog wel worden bijgetankt en zou de VS al een nieuwe campagne zijn gestart om de coalitie te assisteren. Lees in dat verband ook even dit verhaal over civiele slachtoffers van VS-drones. En dan meteen ook de laatste telling van het totaal aantal slachtoffers van de oorlog


Aanleiding voor de Amerikaanse bewegingen is de nieuwe Democratische meerderheid in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden onder aanvoering van Ro Khanna, die van plan zou zijn de Amerikaanse steun aan de oorlog in te perken. Al meldt Khanna vanochtend dat de senaat de stemming over zijn voorstel -resolutie nr 138-  dreigt te blokkeren. En dan is er ook nog het gerucht dat de VS de Houthi-beweging zou bestempelen tot terroristische groep. Dat zou vreemd zijn, met terroristische groeperingen kun je immers geen besprekingen houden.


Onder andere Noorwegen en Duitsland gingen de VS al voor in een wapenboycot. Spanje keerde terug op die schreden, toen duidelijk werd dat een Andalusisch fabriekje zou moeten sluiten en zesduizend mensen hun baan zouden verliezen.


Afgelopen weekend waren nog veel meer mensen in de war toen Mohammed Al Houthi –neef van grote leider Abdel Malik- de kolommen van de Washington Post mocht volschrijven met een vredesboodschap, met verwijzing ook naar Kashoggi. Het leidde tot veel cynisme, de Houthi’s hebben zelf immers niet zo’n beste reputatie wat betreft persvrijheid.


Opmerkelijk ook de defectie/het overlopen van een minister uit het Houthi-bewind. Of hij nu moreel bezwaar maakt danwel eieren voor zijn geld kiest, feitelijk wist hij te ontsnappen naar Saoedie Arabie, waar de overgelopen minister van informatie alsnog een schoen in zijn gezicht kreeg geworpen.


Gisteren een explosie van nieuws over Marib airport. Marib is het deel van Jemen waar de verjaagde regering nog gezag heeft. Met Saoedisch geld wordt daar een luchthaven uit de grond gestampt van internationale allure, aldus Al Arabiyya, een belangrijke Saoedische krant.


Het is geen nieuw nieuws, van de bouw van de luchthaven wisten we al. Maar het werpt even het licht op Ali Mohsen al-Ahmar, die sinds de coup in 2014 in Marib een paleis bewoont en de laatste dagen stevig de trom roert.  Mohsen -of Muhsen- is al jaren de nr 2 van Jemen en volgens analisten de vooruitgeschoven pion van Saoedie-Arabie.  Volgens Aden Al Ghad maakt Muhsen zich op voor presidentschap, nu president Hadi ziek is en anderszijds zo hard aan de stoelpoten van de Houthi’s  wordt gezaagd.


Voor de allerdegelijkste analyses van alles in Jemen verwijs ik jullie nogmaals naar het Sana’a center, dat met Duitse en Nederlandse steun een onophoudelijke stroom aan publicaties doet uitgaan waar wordt gezocht naar deeproot oorzaken van de Jemenitische ellende. Zie bijvoorbeeld hun jongste publicatie: de stand van zaken in Taiz  en hoe de salafisten het daar voor het zeggen kregen


Tot slot het laatste nieuws, namelijk dat een sit-in demonstratie in de perifere provincie Al Mahra is uitgelopen op een handgemeen met Saoedische troepen. Al Mahra is een vreemde eend in de Jemenitische bijt; bevolking hoort etnisch en linguistisch bij de naburige Omaanse provincie Dharfur en het eiland Socotra.  Saoedie Arabie heeft er troepen gelegerd, bouwt er een nieuwe haven en een oliepijpleiding naar de Saoedische olievelden in het Lege Kwartier. De Mehri -zoals de inwoners ook heten- keren zich steeds vaker tegen deze feitelijke bezetting.

Week 45 in Jemen -Hodeidah verandert in inferno

Sinds vrijdag is het keihard vechten aan de verschillende fronten in Jemen. Het is nog steeds de vraag of er een verband bestaat met de Amerikaanse oproep tot een staakt-het-vuren binnen dertig dagen, maar het lijkt erop dat alle legers en milities hun grenzen zo ver mogelijk willen oprekken voordat de wereld hun broodheren dwingt hen te dwingen de wapens neer te leggen. Dat is een ingewikkelde zin, maar hij klopt wel.


Meeste geweld vind plaats in en rond de havenstad Hodeidah. Daar woedt al sinds juni strijd, een strijd die de laatste dagen tot een climax lijkt te komen. Coalitietroepen -dat zijn verschillende legers verbonden aan de verjaagde regering, samen met lokale strijders en Emiraatse troepen, vanuit de lucht geholpen door Saoedische jagers en bommenwerpers- schijnen de stad te hebben omsingeld. Voorheen stonden ze alleen aan de zuidelijke randen.


Het belangrijkste stukje weg -prozaisch kilo 16 genoemd, naar een rotonde op 16km afstand van Hodeidah haven- tussen Hodeidah en Sana’a is sinds maandag wegens de hevige gevechten zo goed als versperd. Dat betekent dat transport van haven naar hoofdstad niet meer kan plaatsvinden en daarmee dat de aanvoerlijnen van de Houthi’s zijn afgesneden, alsmede van alle mensen die in Houthi-gebied wonen, en dat doen verreweg de meeste Jemenieten.


Opmerkelijk ook het twitterbericht over de vernietiging van een opslagplaats voor graan langs kilo 16, al is de afzender van het bericht niet onomstreden: ‘The mills had 45,000 m tons of grain in them! Enough for millions starving people for a month!’, aldus de verontwaardigde Houthi-bron. De andere partij twittert juist een foto van een van hun strijders aan de voet van een berg graan.


Kijk hieronder of klik hier voor de locatie van de Mills, zoem uit om de verschillende verkeersaders te zien liggen.  De belangrijke rotonde Kilo 16 ligt bij die locatie, aan de Sana’a road.  As we speak heeft de strijd zich volgens twitterbronnen inmiddels verplaatst naar kilo 8, een knooppunt nog dichterbij de stad. Er is nog wel een omrijdroute over het noorden, maar die weg is lang en slecht en een eenvoudig mikpunt voor Saoedische jachtvliegtuigen.



De strijd is nog lang niet gestreden. De Houthi’s zijn notoire mijnenleggers en strijders hebben zich verschanst tot diep in de stad zelf, tot woede van hulpverleners ook op het dak van het plaatselijke ziekenhuis, wat dat ziekenhuis tot een target zou maken. Lees hier ook het jongste verslag uit The Guardian. En lees het verslag van Al Jazeera, met heldhaftige taal erbij van Houthi leider Abdel-Malik Al Houthi.


Ook aan de andere kant van de hoogvlakte waar Jemens  het dichtst bevolkt is -grofweg de hooggelegen ruit tussen Taiz-Hodeidah-Sadaah-Marib- maken de coalitietroepen kleine vorderingen. De stad Damt werd gisteren ingenomen. Opmerkelijk was dat MSF juist vandaag de lokale vestiging daar sloot, omdat doorwerken wegens de talrijke beschietingen niet langer verantwoord was.


Jemen is intussen ook een topic in de vaderlandse media. Maandagavond mocht ondergetekende een praatje houden over het Jemenitische eiland Socotra -met parallellen naar het vasteland van Jemen- in VPRO-Bureau Buitenland.


Woensdag zelfs tweemaal Jemen. Beluister (en -kijk, 14mn) hier de bijdrage van Ana van Es. En hier de bijdrage van ambassadeur in ballingschap (14mn) Irma van Dueren.

Week 44 in Jemen -Staakt het vuren gooit olie op het vuur: oorlog verhevigt

Om het gat tussen weken 42 en 44 te dichten: er was een incident in Istanbul, waarna de ogen van de wereld langzaam naar  Jemen draaiden.


Dat ging gepaard met een uitspraak van een VN-chef die verhevigde hongersnood voorspelde, waarna de wereld zich zelfs op Jemen focuste. Daarna kwam er een oekaze uit Washington dat er binnen  dertig dagen een staakt-het-vuren moet komen.


Dat is vijf dagen geleden. Of de oekaze gevolg of oorzaak is, feit is dat de slag om Hodeidah sindsdien in alle oplaaiende hevigheid is hervat. Beide partijen claimen heldhaftige overwinningen, wat er feitelijk plaatsvindt aan verschuivingen is moeilijk te verifieren.


Deze zondag melden bronnen in elk geval tachtig luchtaanvallen van de Saoedische coalitie en veel en grote ontploffingen en gevechten op de grond. Doel van de coalitie is hetzelfde als in juni: controle over de Rode Zeehaven Hodeidah en daarmee afsnijden van majeure toevoerlijnen -wapens zowel als voedsel- naar Sana’a.


Verder van Hodeidah bombardeerde de coalitie overigens ook het vliegveld van Sana’a nog verder kapot. En ook in het hoge noorden verhevigden gevechten, zelfs tot aan het geboortedorp van de Houthi’s. Lees overigens ook dit artikel even, waarin BuZa-minister Matis schat dat de VS ‘less than 20%’ van de bommenwerpers die Jemen bestoken bijtankt in de lucht.


In New York Times Magazine een even uitgebreid als inzichtelijk verhaal over Jemen, de oorlog en de oorzaken. Ergens halverwege: ‘The Saudis, in other words, exported a toxic cocktail of sectarianism and corruption to Yemen.’Lees en huiver.


Een kortere illustratie van Kafka in Jemen lees je in deze tweet van Iona Craig. Op AlJAzeera zie je hier bijna een half uur discussie over Jemen, inclusief Houthi-inbreng van Hassan Al Bukhaiti.


In alle publicaties niets over wondereiland Socotra, waarover ik vorige week een conferentie bijwoonde. Morgenavond mag ik op de radio (proberen, in acht minuten) uit te leggen hoe onbeschrijflijk mooi dit eiland van Jemen is, maar ook hoe kwetsbaar en waarom wat er daar gebeurt zoveel inzicht geeft in de casus Jemen.


Morgen, maandagavond 6 november, tussen 19:00 en 19:30 op Bureau Buitenland, Radio 1. Vanzelfsprekend later terug te luisteren.

Week 42 in Jemen - Luban zeilt langs Socotra maar verwoest Mahra

(Vorige) Week 41 sloot met de dreiging van orkaan Luban, een snel groeiende cycloon in de Arabische zee. Gaandeweg de week kromp Luban tot zware  storm. Bovendien verlegde Luban de koers, richting oosten.


Bijgevolg relatief weinig schade voor het kwetsbare eiland Socotra.  ‘Just moderate rains’, aldus een twitterbron aldaar, met wel beelden van overspoelde straten, maar niet van ingestorte huizen, verwoeste havens en een in de hoek geslagen berg kapotgeslagen vissersbootjes, zoals bij de vorige drie cyclonen.


Daarentegen kreeg de Jemenitische vastelandprovincie Mahra de volle laag. Vooral vandaag viel er heel veel neerslag uit Luban. Neerslag die in het achterland accumuleert, van de bergen stroomt en via kolkende wadi’s terug naar zee. Het leidt tot verwoesting van huizen, dorpen, steden. Verschillende wegdelen blijken te zijn weggespoeld.  Ook de meest zuidelijke verbinding tussen Oman en Jemen dreef weg.



Dat is slecht nieuws voor Jemen, dat al drie jaar -zowel door lucht, over water en land- volstrekt van de buitenwereld geisoleerd wordt door de Saoedisch-Emiraatse coalitie. De route via Oman is een van de weinige overgebleven toevoerlijnen, ook van belang omdat de coalitie er minder controle over heeft, dat doen het neutrale Oman en de Mahra’i zelf.


Aan de oostelijke kant van de grens- dus in het westen van de Omaanse provincie Dhofar leidde Luban eveneens tot zware overstromingen, waarvan veel meer beeld en bericht. Het idyllische stranddorpje Rakhyut -dat ik nog niet zo lang geleden met veel genoegen bezocht– was even onbereikbaar.


Het isolement werd door de goed getrainde Omaanse hulpdiensten -ze hebben er de afgelopen jaren drie orkanen op zitten- snel weer hersteld. Luban in Oman leverde verder vooral veel mooie plaatjes op en de opmerking van Dhofari dat we dit jaar te maken hebben met een zgn ‘Indian Khareef’, analoog aan de Indian Summer.


De Khareef is de Zuid-Arabische moesson waarvan maar weinig mensen weet hebben; die denken dat alles daar woestijn is. Not. Vanaf mei tot september regent het volop in de Omaanse provincie Dhofar en diens Jemenitische spiegelbeeld Mahra. De ronde, hoge heuvels kleuren er dan groen en toeristen uit het ganse Arabische schiereiland komen er verkoeling zoeken. Nu dus tot diep in oktober.


Vanuit Mahra druppelde in de loop van vandaag steeds meer beeld en bericht van veel overstroming door. Ondergelopen huizen, in kolkende rivieren dobberende, hulpeloze dromedarissen, het ziet er allemaal slecht uit voor Mahra. ‘Het is echt een noodsituatie daar,’aldus een in Nederland woonachtige bron met broers in Mahra.


Mahra is de meest oostelijke provincie van Jemen, een land waar overheidsdiensten al drie jaar niet meer functioneren, dus ook niet de hulpdiensten. Als de dorpen en steden overstromen, zullen de inwoners zichzelf moeten redden. De grassrootsorganisatie WomensSolidarityYemen riep de wereld vanavond op toch ook een handje te helpen.



Misschien dat de Saoedies wat kunnen doen, er druppelen inderdaad ook wat berichtjes door van Saoedische troepen die hulp bieden. Waar het zuiden van Jemen in het algemeen wordt bezet -geholpen vinden ze zelf- door Emiraatse troepen, claimen Saoedies de provincie Mahra, dat volgens hen een logische voortzetting is van Saoedisch grondgebied.


Saoedische troepen controleren er de straten en de lokale macht, in Nishtun bouwen ze aan een haven, om nog meer versterkingen en materieel aan te kunnen voeren. Meldingen zijn er ook over de aanleg van een pijpleiding, om de Saoedische olie ook aan het zuiden van Arabische schiereiland te kunnen afvoeren.


En zo raakt Jemen verder verdeeld.


Laatste nieuws (22:58): Mahra krijgt hulp uit Oman. Zware regens -maar niet meer dan dat- ook over Mukalla, meer naar het westen in Jemen. Noordelijke daarvan -Hadramawt en Wadi Do’an- weinig last van Luban.

Week 41 in Jemen - Chaos in Aden en omstreken

Di9- Onbevestigde berichten vanochtend dat ‘elitekorpsen’ van de coalitie van het front bij Hodeidah zijn teruggeroepen naar Aden, om daar de troepen van de verjaagde regering bij te staan. Die vechten er sinds afgelopen weekend tegen de zuidelijke seperatisten;


Het weerhoudt de coalitie er niet van bommen te blijven werpen op en rond Hodeidah. Nog altijd  geregeld mis, getuige dit verslag van een bom op verscheidene bijenvolken en vijf imkers, nabij Salef, een kleinere haven iets ten noorden van Hodeidah.


Honing is een van de weinige exportproducten van Jemen. De Jemenitische honing is -net als de koffie- beroemd op het schiereiland en ver erbuiten. Er bestaan varianten waarvoor rijke Saoedies astronomische prijzen betalen. Nog beroemder is de honing van Socotra, Jemenitisch wondereiland voor de kust van Somalie.


Socotra staat overigens alweer een storm te wachten. Donderdagnacht scheert cycloon Luban langs het eiland, dat in het voorjaar al cycloon Mekunu voelde passeren, met opnieuw zware overstromingen. Dat was najaar 2015 cyclonen Megh en Chapala het eiland troffen, met verwoestende kracht, tientallen slachtoffers en grote ecologische (en economische) schade.


Volgens weerkundigen landt Luban vrijdagochtend in Jemen, ter hoogte van Mukalla, waar de cycloon ongetwijfeld ook de nodige sporen zal achterlaten.


Ma8- In Aden drijven de rivaliserende machten Saoedie Arabie en VAE het opnieuw op de spits. Naar verluidt hebben leden van de verjaagde regering (kamp Hadi) vannacht de wijk genomen naar Saoedie Arabie, hun belangrijkste supporter.


Reden is dreiging van de zuidelijke seperatisten, gesteund, gefinancierd en bewapend door troepen van de VAE (Verenigde Arabische Emiraten), die zowel militair als politiek alom aanwezig zijn in Zuid-Jemen en zelf alvast hun controle over het vliegveld van Aden met acht tanks versterkten.


Ten grondslag aan de dreiging is een oorlogsverklaring van de zuidelijke separatisten aan de verjaagde regering van de verjaagde president Hadi. De separatisten -een verbond van sectarische, tribale en politieke strijdgroepen- wachten al ruim twee jaar op een definitief groen licht van de Emirati’s, om hun droom van een onafhankelijk Zuid-Jemen te realiseren.


Een onafhankelijk Zuid-Jemen is tegen het zere been van de verjaagde regering, die nog altijd lijkt te geloven in een terugkeer naar de macht van een verenigd Jemen, daarin gesteund door de Saoedies.


Gevolg is dat de Saoedies en de Emirati’s, die coalitiegenoten zijn in hun strijd tegen de Houthi’s -de machthebbers in Noord-Jemen- in het zuiden elkaar al twee jaar bestrijden, via een hen gelieerde partijen. Maar telkens als het conflict op de spits dreigt te lopen, dringen de Saoediers en Emirati’s hun protegees een bestand op.


Recente economische rampspoed in het zuiden heeft het fragiele bestand tussen de partijen doen wankelen. Een bron (in Aden) zag de jongste verslechtering ruim vantevoren aankomen en besloot twee weken geleden al naar Cairo te vliegen. Op mijn vraag hoe lang hij daar wilde blijven luidde het antwoord: zolang de oorlog duurt.


Belangrijk gerucht in deze jongste ontwikkelingen is dat Amerikaanse troepen in het geweer zijn gekomen om regeringsleden in Aden te beschermen. Een andere component in de Amerikaanse bemoeienis is resolutie 138, die later dit najaar in stemming komt in het congres van de VS en oproept tot een staking van de (steun aan) de oorlog.

Week 40 in Jemen - Saleh's zonen alsnog vrijgelaten

Een schandalige 15 weken niets gepubliceerd op dit blog. Week 26 nog een los artikel over koffieboeren die Nederland niet in mochten, daarna een implosie. De komende weken poog ik die in te halen door actuele gebeurtenissen te larderen met de vergeten weken van de vergeten oorlog in het vergeten land.


Vandaag in elk geval is er hard nieuws: de vrijlating van de Madyan en Salaah Saleh, zonen van Ali Abdallah Saleh, de man die in Jemen drieendertig jaar met de scepter zwaaide, totdat hij tien maanden geleden het definitieve onderspit delfde, in de strijd met zijn opvolgers: de Houthi’s.


Eind augustus blogde Abdulrahman Maazab -politieke medestander van Saleh- dat de twee zonen met nog een familielid vastzaten in een villa in Sana’a, onder ‘onmenselijke omstandigheden’. Daarop lobbyde VN-gezant Griffiths voor hun vrijlating, daarin gesteund door Oman, dat al sinds het begin van de oorlog met succes intermedieert tussen Houthi’s en hun tegenstanders.


Vorige week volgde het bericht  de zonen mochten gaan, maar hen werd belet te vertrekken. Eergisteren dan toch het nieuws dat de jongemannen wegmochten  in een VN-vliegtuig, via Amman naar de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Hun oudere broers Ahmed en Khalid wonen al sinds jaren in de VAE. Khalid bestiert er een zakelijk imperium, Ahmed fungeert er als ‘ambassadeur’ (van de verjaagde regering) van Jemen.


Twee andere familieleden -een broer en een neefje- zouden nog vastzitten in Sana’a, aldus MEE. De zonen zouden zijn vrijgelaten nadat de Houthi’s een enorm losgeld zouden hebben ontvangen. Dat laatste wordt nergens bevestigd, feit is wel dat de familie Saleh (ook: Afash) er toe in staat is. Afash vergaarde in het drieendertigjarige bewind van hun Pater familias een enorm kapitaal, dat grotendeels buiten Jemen is geinvesteerd.


Familieleden van Saleh fungeerden onder het bewind van hun Ali Abdallah Saleh als aanvoerders van belangrijke legereenheden, totdat hun vader/oom zich van de Houthi’s vervreemde. Neef Tariq -generaal van de befaamde Republikeinse Garde- wist destijds wel te ontsnappen en leidt sinds voorjaar 2018 (een deel van) de troepen die Hodeidah belegeren.

Week 25 in Jemen- Socotra op de Rode Lijst

In Noord-West Jemen sleept de oorlog Jemen naar een nieuw dieptepunt, daarover lees je meer op het semi-liveblog. Wat elders in Jemen gebeurt sneeuwt enigszins onder.

Bijvoorbeeld dat het IUCN het Jemenitische eiland Socotra -of eigenlijk de archipelago Socotra- op de rode lijst wil zetten. Als redenen noemt het IUCN achtereenvolgens illegale bouwactiviteiten, de niet-duurzame visserij en de dreiging van invasieve soorten.


Wat betreft illegale bouwactiviteiten doelt IUCN waarschijnlijk op de bouw van buitenverblijven van Emiraatse investeerders sinds de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) in een schimmige deal het beheer van het eiland overnamen van de verjaagde Jemenitische regering.


Hoeveel en waar precies de buitenverblijven komen -of al zijn gebouwd- is onduidelijk. Wel kwam eerder naar buiten dat een stuk strand waar schildpadden gewoonlijk hun eieren begraven is vrijgegeven voor ontwikkeling, ondanks het feit dat het gebied zich in de beschermde zone bevindt.


Het IUCN noemt verder de nieuwe activiteiten rond visexport, die traditionele vissers onder druk zet. Ook zouden deze activiteiten de prijs zo opdrijven dat vis -al eeuwen de belangrijkste voedselbron van de Socotri- voor de lokale bevolking onbetaalbaar wordt.


Ten slotte noemt het IUCN nog de dreiging van invasieve soorten voor de unieke flora en fauna van Socotra.  Het planten van ‘exotische vegetatie’ langs wegen samen met ‘ongecontroleerde invoer’ zou die unieke flora en fauna ernstig bedreigen.


Maandag beleefde Socotra overigens een nieuw dieptepunt: de allereerste moordzaak in de geschiedenis van het eiland.


In de zuidelijke havenplaats Aden lanceerde president Hadi eerder deze week een nieuw 4G netwerk, dat onafhankelijk moet functioneren van de bestaande (Noord-)Jemenitische leveranciers en dat internetsnelheden in Aden fors moet verhogen.


De zakelijke achtergrond van het nieuwe Adennet is onduidelijk, wie zoekt vindt als adres de Jemenitische ambassade in Abu Dhabi.  Emiraatse contracters rolden de afgelopen maanden in Zuid-Jemen een mobiel netwerk uit, mogelijk hetzelfde. Het Emiraatse netwerk ligt overigens ook al op Socotra.


En in de buurt van Shibam -in het verre Hadramawt, helemaal in het oosten van Jemen- zetten de VS hun dronestrijd tegen Al Qaeda voort.

Week 24 (deel 2) in Jemen- Marib Booms en wat er verder nog gebeurde in Jemen

Lees het vervolg van de Slag om Hodeidah op de speciale blogpagina.

Marib booms

Marib komt nu en dan langs in deze rubriek. Marib was heel vroeger de hoofdstad van het illustere Saba, daarna een wat perifeer, wild en stoffig stadje. Maar Marib wist zich slim te ontrekken aan de ellende van Jemen en boomt nu als nooit tevoren.


Marib transformeert tot het Dubai van Jemen. Er is geld, er wordt gebouwd en geïnvesteerd. Er komt een hypermodern voetbalstadion -de Volkskrant rapporteerde er eerder ook over- en veel jongenmannen trekken naar Marib om werk te vinden.


Hoe de republiek Marib is ontstaan lees je bij Adam Baron, een jonge Britse Jemendeskundige. Baron reisde onlangs naar Marib, in opdracht van de EU. Bij de positieve toon van zijn stuk wel een paar vraagtekens. De gouverneur nodigt wel vaak en graag westerse journalisten uit, zelf mocht ik er vorige maand -via via- ook zo een ontvangen.


Wat die niet te zien krijgen zijn de bronnen van de grote sommen geld die Marib ontvangt om de boel op poten te zetten. Voorts bezoekt men niet het paleis van Ali Mohsen, Jemenitisch machthebber achter de schermen en de belangrijkste pion van Saoedie-Arabië.


Nog meer zorgen baren de Maribse gevangenissen waarin veel mannen opeengepakt en zonder proces hun tijd uitzitten. Dat is althans wat een bron me onlangs wist te vertellen en wat meer body krijgt door een bericht vanochtend: Abdulrasheed Alfaqih, mensenrechtenactivist en directeur van Mwatana- aangehouden en opgesloten in Marib. Update: en na hevige druk weer vrijgelaten.

Week 24 in Jemen-De veldslag staat nog steeds aan de aftrap

Maar die aftrap is ook nog steeeds niet genomen. Analytici die dachten dat de slag om Hodeidah vanochtend zou beginnen -gelijktijdig met de Singaporese top om de aan de aandacht van de wereld te kunnen ontsnappen- hebben vooralsnog ongelijk gekregen.


De voorbereidingen blijven wel in volle gang. Melding van versterkingen vanuit Aden naar het front, iets ten zuiden van Hodeidah. President in ballingschap Hadi reisde vanochtend vanuit Riyadh -Hadi woont sinds 2015 in bij zijn belangrijkste sponsor- naar Abu Dhabi, zijn eennabelangrijkste sponsor. Men gist en grapt waarover zij praten, maar feiten zijn er nog niet.


In Crisisgroup lezen we een doorwrochte analyse  van de huidige stand van zaken, aanrader voor iedereen die zich in korte tijd in het Jemenconflict wil inlezen. Een analyse ook die afsluit met adviezen aan de onderhandelaars en een reeks nogal complexe, diplomatieke oplossingsrichtingen.


Dat oorlog pervers is lezen we in een verhaal op MEE, waarin het eenvoudige militaire voetvolk uit de doeken doet waarom men tegen elkaar vecht. Voor een inkomen, is het antwoord. Dat is toch ook een oplossingsrichting: geef de jongens werk  (en brood en spelen) en het is gedaan met de oorlog.


Die oplossingsrichting hangt de Nederlandse ambassade niet aan, leerden we vorige week, toen vier koffieboeren een visum voor Nederland werd geweigerd. Ze kunnen nu niet naar een belangrijke koffiebeurs in de RAI, om hun koffie’s in de markt te zetten en meer Jemenieten van werk en inkomen te voorzien.


Op Al-Jazeera een serie horrorverhalen vanuit de kerkers waar Houthi’s hun opponenenten bewaren.  Verhalen die ontkend worden door de woordvoerders van de Houthi’s: het handjevol journalisten dat nog niet is opgepakt en heel ver en diep verstopt. ‘That does not negate the fact that some journalists have been exposed to harassment.’


Als tegenhanger ook nog de verwijzing naar Yemen Resistance Watch, een West-Europees (en pro-Iran/Assad/Houthi-) collectiefje dat naast pure propaganda soms ook nuttig nieuws de wereld instuurt. Lees bijvoorbeeld het eerste nummer van een onlinemagazine dat YRW gister publiceerde.


Verwarring gister en vandaag rond een bericht dat de MSF-kliniek in Abs -bij Hajjah, Noordwest Jemen- is gebombardeerd door de coalitie, ondanks dat coordinaten bekend zijn bij die coalitie. Maar er circuleren ook brieven voorzien van MSF-logo waarin MSF excuus zou aanbieden voor de aantijging.

Week 23 in Jemen- De veldslag om Hodeidah staat aan de aftrap

Het is spannend in Jemen. Na ruim drie jaar vol vruchteloze gevechten -waarbij frontlijnen nauwelijks verschuiven- dreigt nu een veldslag die de strategische verhoudingen wel kan veranderen. Een vredesplan van de VN moet voorkomen dat de slag om Hodeidah plaatsvindt. Een veldslag die waarschijnlijk weer geen winnaar zal opleveren.


Troepen van de vorige, verdreven regering -aangevuld met lokale milities, in de rug gesteund door troepen, geld en wapens uit de Emiraten en vanuit de lucht gesteund door  Saoedische bommenwerpers- bestoken sinds twee weken Hodeidah, een belangrijke havenstad aan de westkust, waar Jemen de Rode zee raakt.


Hodeidah is nu nog in handen  ……….  lees verder hier 

Week 22 in Jemen- Cycloon schampt Socotra

Woensdagmiddag, -avond en -nacht scheerde cycloon Mekunu langs Socotra, Jemenitisch eiland in de Arabische zee. Wegens de unieke flora en fauna heet Socotra ook wel de Arabische Galapagos , het is voorts werelderfgoed volgens Unesco.


Cycloon Mekunu volgt in de slipstream van Sagar, een andere zeldzame cycloon die afgelopen weekend behalve veel welkome regen vooral veel schade bracht naar Puntland, Somaliland en Djibouti.


Beeld van Mekunu,  geplukt van Socotra Ayuda, een Spaanse hulporganisatie

Mekunu is de volgende zeldzame cycloon. Volgens de meteorologen horen derglijke zware stormen niet thuis in de Golf van Aden, maar na Megh en Chapala eind 2015 zijn Sagar en Mekunu al de derde en vierde cycloon/orkaan binnen drie jaar, die het gebied teisteren.


Mekunu volgt wel een andere route dan Sagar, de cycloon buigt af naar het noorden en raakt morgen de kust van het Arabisch schiereiland, even ten westen van de stad Salalah. Vervolgens zal de cyloon huishouden in de hooglanden van provincie Dhofar, om in de randen van het Lege Kwartier te doven. Volgens de Washington Post moeten de Omani’s rekening houden met stormen en regens die zij nooit eerder zagen.


Cycloon Mekunu bracht Socotra hevige slagregens, zware overstromingen en huizenhoge golven. Naar verluidt is de hoofdweg -en eigenlijk de enige weg op Socotra- tussen Hadibu en Qalansiyah weggeslagen door de golven, het beeld hieronder zou dat bevestigen.



Vooralsnog blijft het rampnieuws beperkt tot zestien vermiste Socotri’s en 150 Socotraanse families die zijn geëvacueerd,  wegens schade aan hun huizen.


In 2015 lieten de orkanen Chapala en Megh al een spoor van vernieling achter op Socotra. Verwoeste huizen, vernielde havens, verdronken vissers, gebroken boten en verloren oogsten. De schade op het eiland is nog altijd niet verholpen, het leed nog niet geleden.


Volgens Gulfnews kan Socotra de maand Ramadan veel hulp uit de Verenigde Arabische Emiraten verwachten. Of de Socotri’s daar veel vertrouwen in hebben valt te bezien. Sinds Abu Dhabi afgelopen maand troepen stuurde naar Socotra worden de Emirati’s er gezien als een bezettende macht. Daarover een andere keer  meer.

Week 16 in Jemen- Hoop, cijfers en rapporten

Nagekomen uit vorige week nog het rapport van  Sana’a Center for Strategic Studies. Voer voor mensen die Jemen willen begrijpen.


Eer zijn tekenen van hoop. De nieuwe afgevaardigde van de VN ziet kansen voor vrede. Maar die kansen zijn kwetsbaar, er hoeft maar iets te gebeuren of…. men leze bijvoorbeeld deze educated opinie.


Of deze, van een consultant in het woud der consultancy agencies, waarin je de bomen soms niet meer ziet.


Iemand merkte deze week op dat de aantallen slachtoffers gerapporteerd uit Jemen zo laag en stabiel blijven. Dat zal een kwestie van interpretatie zijn. Ter nuance uit maart -week 11 of daaromtrent- deze cijfers van Houthi-zijde.

Week 15 in Jemen- Nog minder mazen in blokkade

Begin deze week het bericht van het betrouwbare Risk Intelligence  dat het aantal ontschepingen in havenstad Hudaydah is gehalveerd. De haven van Hudaydah geldt als het infuus van Jemen.


Hieronder een zogenaamd ‘snapshot’ van UNVIM, het orgaan dat schepen controleert die hun lading in de haven van Hudaydah willen ontschepen. Ofschoon de VN de leiding heeft over de inspecties, lijkt de Saoedische coalitie vaak een dikke vinger in het orgaan te hebben.


meer gegevens op op de website van UNVIM

De melding van Risk Intelligence bevestigt eerdere meldingen: dat de  toch al wurgende blokkade -overland, door de lucht, over zee, het land is dicht- opnieuw is aangescherpt. Jemen staat hierdoor mogelijk een nieuwe periode van honger te wachten.


Lees voor een impressie van de verwurging van Jemen ook dit betoog van een hulpverlener in the Guardian


Oudheden

Archeologen wijzen Saoedische bommenwerpers aan als hoofdschuldig aan de (moedwillige) vernietiging van diverse oudheden in Jemen, zoals de Marib Dam en het museum in Dhamar.


In het stuk gelukkig nog geen verwijzingen naar Zabid, de oude hoofdstad van Jemen en bezaaid met monumentale gebouwen. Die helaas wel dichter en dichter genaderd worden door het westelijk oorlogsfront in Jemen. Daarover ook een rapportage op Al Jazeera.


Voorts de gebruikelijke oorlogsretoriek, weinig nieuws onder die zon. Nog de vermelding van een stukje in de Emiraatse krant The National over de schrijver Mohammed Al Qaoud, die in Sana’a aan de bedelstaf dreigt te raken en daarom zijn bibliotheek wil verkopen.

Week 14 in Jemen- De neerwaartse spiraal van Zuid-Jemen

Nagekomen uit week 14 het bericht dat piraten in de golf van Aden een olietanker hebben aangevallen, zonder succes. Van dezelfde bron berichten over nieuwe Amerikaanse drone-aanvallen op vermoedde Aqap hangouts verspreid over geheel Zuid-Jemen.


Het is er niet pluis, in Zuid-Jeme. Dat meldt ook een bron in Hadramawt, aan wie ik vroeg of ik al kan komen verslaggeven. ‘No, it is not safe at all to travel to Seyun, after da assassination of popular Sufi Habib Aidroos in neighbouring Tarim.’


Nergens, zegt de bron, nergens in Zuid-Jemen is het pluis. Gister daar, vandaag hier, overal moorden, elke dag en lukraak. Waar het noorden arm en ziek, maar afgezien van Saoedische bommen redelijk veilig is, heerst in het zuiden anarchie. Zo schrijft ook het Israelische Haaretz.


Er zijn lokale krijgsheren, met name in de tribalere,  spaarser bewoonde delen van het zuiden. Soms zijn die gelieerd aan Aqap of Daesh. Veel machtiger is de Security Belt: door de Emiraten betaalde, opgeleide en gecontroleerde gevechtseenheden rond Aden en in de Hadramawt.


Die Security Belt houdt al maanden huis onder leden van Islah, de Jemenitische variant van de Moslim Broederschap. Moslimbroeders worden gehaat door de (Verenigde Arabische) Emiraten, vanwege de egilitaire en socialistische inslag, die lijnrecht ingaat tegen het systeem van de Saoedische koningen en Emiraatse prinsen.


Walhalla en Guantanamo in Marib

Vanuit Marib nieuws van een bron: dat de stad boomt, dat er veel kansen liggen en veel zakenlui rondhangen. Maar ook het bericht over een gevangenis, groots en buitenrechtelijk; vergelijk Guantanamo. Overvol met gevangen zonder proces.


kaart via Risk Intelligence

Overigens bouwen de Maribi aan een eigen luchthaven. Marib is feitelijk de enige plek in Jemen waar de zogenaamd legitieme -lees: door de rest van de wereld krampachtig erkende- regering nog voet aan wal heeft.


Vanuit Marib vecht die legitieme regering -regiment vice-president Mohsin- strijd tegen de Houthi’s in wat wel het derde of vierde front wordt genoemd. Het eerste front is Taiz, het tweede Hodaydah, het derde Midi. Maar er zijn heel veel frontjes.


Marib werd voorheen makkelijkst vanuit Sana’a bereikt, maar daar zit nu de grote vijand. Verbindingen met luchthavens in Seyun (Hadramawt) en Aden zijn labiel, zie boven. Daarom ook wil Marib een eigen luchthaven.

Week 13(a) in Jemen- Arte reist mee met het Rode Kruis, dwars door alle frontlinies

Speciale aandacht voor de documentaire Yemen, le chaos et le silence van  Arte. De oorspronkelijke documentaire is te zien op arte.fr, alsook op arte.de met Engelse ondertiteling. Moet je echt zien. Nog tot eind april op Arte.



In de docu reist Rode Kruis-chef Peter Maurer van Aden naar Sana’a, met een kleine crew van Arte in zijn kielzog. In 50:59 mn krijg je een heel goed beeld van de stand van zaken in Jemen.


 



In Aden –capitale phantome, zegt de voiceover-bezoekt Maurer een kapot desalinatiefabriekje en spreekt met de directeur over de noodzakelijke reparaties. Daarover hebben Saoedische en Emiraatse financiers nog niet besloten, zegt de man, waarna je weet wie het voor het zeggen heeft in Zuid-Jemen.



Een bezoek aan een kliniek in Aden geeft inzicht in de vele strijdtonelen die Jemen kent: 250 gewonden wekelijks binnengebracht vanuit verschillende fronten verspreid over (de zuidelijke) provincies Abyan, Lahej, Dahle. Plus nog wat uit Aden zelf. ‘We vechten de houthi’s terug naar hun grotten’, aldus een gewonde strijder op zijn ziekenhuisbed.



In Jemen is niemand echt sterk, maar niemand echt zwak, bromt de voiceover, vlak voor een bezoek aan Taiz. Daar worden zijn woorden kracht bijgezet met beelden van een stad waar het belangrijkste front van de Jemenoorlog de stad al drie jaar doorsnijdt en al die tijd nauwelijks verschuift.



Markant volgend moment is de escorte van Peter Maurer in Taiz, met zowel formele regeringsmilitairen als salafistische strijders en leden van Al Qaeda  en zelfs IS. Allemaal hebben immers een deel van Taiz in handen, allemaal moeten ze daarom mee in de begeleidingsgroep.



In een volgende scene wijzen vingers naar boven, naar de bergen hoog boven Taiz, van waaruit houthi’s de stad bestoken met granaten en scherpschutter. Vervolgens is het vier uur omrijden -via allerlei bergweggetjes- om bij die houthi’s aan de andere kant van het front te komen. ‘You won’t see the difference, they all wear the same clothes’, zegt een begeleider vlak voor de niet bestaande grens tussen Noord en Zuid.



In Sana’a gelden strengere filmregels, we zien geen beelden van ontmoetingen met houthi’s, wel verdekte straatbeelden. Maurer brengt een bezoek aan buitenwijk Faj Attan, waar Saoedische bommen vallen, bedoeld om raketdepots onder de andere kant van de heuvel op te blazen. ‘Waarom’, vraagt een bewoner zich af,’er wonen hier alleen maar vrouwen en kinderen.’



‘Het is alsof we geen deel uitmaken van de wereld’, zegt een man die de cameraman rondleidt en wijst op de schade.


Ten slotte nog een bezoek aan een ziekenhuisje in Sana’a. De cynische directeur drijft het ziekenhuis met nauwelijks medicijnen en zonder middelen.


De docu van arte is nog te zien tot 29/04/2018.


Oproep! Draag je dit blog of abumelle een warm hart toe, overweeg dan een donatie. Alle kleine beetjes helpen. Of geef je op voor de het kwartaalbericht per email, met nieuwe artikelen etc. Ook daar moedig je de auteur mee aan.


Week 13 (b) in Jemen- Drie jaar oorlog en nog steeds bestaat Jemen

Week dertien van 2018 was de week waarin het noordelijke bewind van Jemen-ook: houthi’s of: rebellen- zeven raketten afschoot op Saoedie Arabië. De rebellen deden dit -ook naar eigen zeggen- om de derde verjaardag van de oorlog met die grote buur te markeren.


De raketten stonden gericht op: vliegvelden van Jizan en Najran,  door Jemen geclaimde -want ooit Jemenitische- steden langs de zuidelijke Saoedische grens; op de iets noordelijker gelegen King Khalid airbase nabij Abha, waar bommenwerpers opstijgen die Jemen bombarderen; en op Ryadh, middenin Saoedie Arabië en hoofdzetel van het Saoedisch bewind.


In Ryadh viel er ‘debris’ op een woning met Egyptenaren, met een dode en twee gewonden tot gevolg. Het Patriot-afweergeschut functioneerde niet helemaal naar behoren, lezen we hier en daar.


De dag die volgde stond bol van de retoriek van beide zijden. Vanuit Ryadh dreigementen jegens Iran, dat volgens de Saoedies (en Amerikanen) de raketten levert aan de houthi’s. Overigens stelden onafhankelijke experts al eerder de waarschijnlijke herkomst van raketten vast als Iraans (maar niet de levering door Iran).


In Sana’a kwam een miljoenenpubliek af op een demonstratie met de gebruikelijke retoriek. Houthi leider Abd al Malik Al Houthi dreigde daags tevoren ook al zij-aan-zij te zullen vechten met de broeders van Hezbollah, tegen gemeenschappelijk vijand Israel. Volgens Al Houthi neemt Israel ook deel aan vijandige militaire acitiviteiten in (Zuid-) Jemen.


En zo kwam er een einde aan een korte opleving van vredesgeluiden, vorige week, toen EU-ambassadeurs op bezoek waren in Sana’a. Over dat bezoek hoorde ik een en ander van de ambassadeur, maar onder Chatham House Rules (waarbij de afspraak geldt dat ik erover niets verklap dat is te herleiden tot..).


Intussen zucht de Jemenitische bevolking maar door onder vijandelijkheden en leiders die zich weinig gelegen laten liggen aan de zware omstandigheden. Nu temperaturen stijgen en regens arriveren vrezen humanitaire organisaties een nieuwe uitbraak van cholera.


Maar de laatste weken uit de ellende zich met name in een gascrisis. De blokkade rond Jemen is sinds begin maart verhevigd en kennelijk gericht op gas en nu is er dus geen gas meer om op te koken. De crisis wordt treffend geillustreerd in onderstaand filmpje




Hierbij hoort een hoaxalarm, want ook navraag bij drie verschillende bronnen leverde geen resultaat op wat betreft de locatie van de file. Een bron dichtbij Ansarallah (de partij van de houthi’s) meldt dat de reden voor de gasflessenfile op binnenlands politiek vlak ligt: de distributie van gas geschiedt vanuit Marib, waar de gasvelden nabij liggen.


Marib is het enige overgebleven stukje Jemen waar de vorige regering nog controle heeft. De distributie staat onder controle van Afash, het zakenimperium rond de familie Saleh, die rijk wordt door hoge gasprijzen. Doel twee is onrust te verspreiden door de distributie af te knijpen, waardoor onvrede met de Ansarallah-regering wordt opgewekt.


En aldus bewerken alle partijen de media met feiten en alternatieve feiten.


Ten slotte liet Turkije deze week weten dat het de tegoeden van de families Saleh en Al-Houthi bevriest. Het bericht zegt niet over welke bedragen het gaat. Turkije neemt een wat moeilijke positie in; als bondgenoot van Iran en Rusland voor de houthi’s, maar als beschermheer van sunnitische strijdgroepen tegen de houthi’s.

Eerdere episodes van dit blog vind je hier (nov17-mrt18) of hier (2017) of zelfs hier (2016, in het Engels)

Week 49/4 in Jemen; Iedereen is er/Het kan beginnen/Verwachtingen laaggespannen

Gisteravond laat landde het toestel van de verjaagde regering, vanochtend zijn de beraadslagingen begonnen. Vanuit de hogedrukpan nabij Stockholm  kwam zonet deze persconferentie, met vooral veel behoedzaamheid.


Het is alle deelnemers -en zelfs luisterende journalisten- op het hart gedrukt: wees spaarzaam en voorzichtig, anders breekt het weer! Van de Jemenitische Reuters-correspondent begrijpen we echter al wel dat de ochtend begon met onenigheid over het aantal deelnemers in de verschillende delegaties. Maar we zagen op de persco wel alle Jemenieten samen in een gemeenschappelijke ruimte.




links de verjaagde regering, rechts de Houthi’ s. in het midden mediator Martin Griffiths, links naast hem de Zweedse Buza en daarnaast mediator Somneby. In de grijze hokjes achter hen de tolken


Oppermediator Martin Griffiths verscheen vooraf met een bericht aan de buitenwereld in de New York Times; eerste doel is -schrijft Griffiths- de beëindiging van de vijandelijkheden, echte vrede wordt naar een later stadium doorgeschoven.  Wel noemt Griffiths nog de NDC als geslaagd voorbeeld van hoe het vredesproces uiteindelijk zou moeten verlopen.


NDC is de afkorting van de National Dialogue Conference, waarin heel veel Jemenieten tussen 2012 en 2014 uitgebreid beraadslaagden over de architectuur van het toekomstige Jemen. De NDC eindigde aanvankelijk in euforie, maar later ook met twee even wrokkige als belangrijke partijen: de zuidelijke separatisten en de Houthi’s; waarna het land zich in een oorlog stortte.


Ander probleem is dat de NDC zich afspeelde onder auspiciën van de GCC – dat is de EU van de Golfstaten-  en dat de GCC daarna hun hand in Jemen overspeelden door heel veel olie op het oorlogsvuur te gooien.


Uit een tweet van Nederlands ambassadeur voor Jemen Irma van Dueren blijkt -zoals verwacht gezien de historische relatie- ook Nederland zitting te hebben in de groep van 23 toehorende ambassadeurs. Verder -nogmaals- louter stilte en bemoedigende woorden, zelfs van ongeduldige analisten.


Nog wel even de link naar een discussie tussen drie van hen: Afrah Nasser, Elisabeth Kendall en Husain Al Bukhaiti. De laatste hamert erin op twee dingen: de hervatting van salarisbetaling en het sparen van Hodeidah als levensader. Nasser noemt de hete aardappel: resolutie 2216, in de zin van gepasseerd station, ‘it is out of date and not expressing the reality on the ground.’


Kendall vindt een staakt-het-vuren de hoogste prioriteit, waarna de focus kan naar economisch herstel, zodat Jemen weer voor zichzelf kan gaan zorgen. Illustratief voor de staat van de economie is de koers van de riyaal, die de laatste dagen als een jojo heen weer fluctueert.


Laten we niet vergeten dat de oorlog aan de verschillende fronten in Jemen intussen gewoon doorwoedt. In dat opzicht niet onbelangrijk is de Amerikaanse senaat, die een resolutie voorbereidt als een straf voor MBS en Saoedie Arabie.


Tot slot nog even de onvermijdelijke collecte, je kunt m scannen of erop klikken. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Is de lnik verlopen of wil je gewoon meer geven kun je altijd hier terecht


 


Week 49/3 in Jemen; Houthi's geland, 'legitimate' nog niet vertrokken/Tweede succes ook al binnen/En toch overheerst scepsis


Houthi’s en Griffiths geland op Arlanda

VN-onderhandelaar Martin Griffiths, de Koeweitse diplomaat en de delegatie van de Houthi’s zijn gisteravond laat veilig geland op Arlanda en ontvangen door de BuZa van Zweden, meldt Nyheter. Ze gaan nu de hogedrukpan in van Johannesberg Castle, Uppsala, een uurtje rijden noordelijk van Stockholm.



In de hogedrukpan zullen de delegaties volgens crisisgroup niet aan een en dezelfde tafel zitten, maar in afzonderlijke ruimtes waartussen Griffiths en zijn mensen heen en weer pendelen.


Maar vooralsnog is alleen de Huthi-delegatie geland. Zelfs nog geen nieuws uit Ryadh over een vertrek van de delegatie namens de verjaagde regering in ballingschap. Wel veel nieuws gisteravond laat over de woede van Amerikaanse senatoren ten aanzien van Mohammed bin Salman, de Saoedische kroonprins van wie de verjaagde regering de voornaamste protegees zijn. Het maakt hun toch al zwakke positie er niet sterker op.


Khaled bin Salman -Saoedisch ambassadeur in Washington, broer van de kroonprins en wellicht de nieuwe kroonprins- mag nog wel zeggen dat de consultaties in Zweden er zijn dankzij de militaire druk die de coalitie de Houthi’s al drieënhalf jaar oplegt. En dat resolutie 2216 -de hete aardappel die ergens tijdens de besprekingen op tafel moet komen- daarbij nog altijd het onverkorte eindpunt uitgangspunt is.


Overigens staat in hetzelfde stuk geschreven dat de regering in ballingschap inmiddels ook gearriveerd zou zijn in Stockholm, daarvan nog geen bevestiging. UPDATE 15:40 nog steeds geen bevestiging.


Voor de Arabisch sprekenden onder de lezers nog even deze link naar de vlog van Michael Aron, die namens de UK zitting heeft in de Zweedse hogedrukpan en heeft beloofd dagelijks daarover te vloggen. In zijn eerste vlog onthuld Aron alvast dat er welgeteld 23 ambassadeurs naar Stockholm zijn gereisd om daar vanaf de zijlijn de besprekingen te ‘observeren’. De vlog wordt op een later moment ondertiteld, dus ook geschikt voor mensen de Engels spreken.


Tweede succes : loon voor de noordelijke ambtenaren

De Zweedse onderhandelingen hebben al een tweede succes opgeleverd. Eerder nieuws over een gevangenruil -zie gisteren-  werd gisteravond vergezeld van nieuws over het hervatten van betaling van salarissen aan noordelijke ambtenaren en gepensioneerden. Dat zit zo: De verjaagde regering Hadi verhuisde september 2016 (op papier) de centrale bank van Sana’a naar Aden, om de Houthi-rebellen het gezag over de bank te ontnemen.


Daarmee werd echter ook een belangrijke steunpilaar onder het staatsbestel weggenomen, waardoor de toch al zwakke economie ineenstortte. Tegelijk werd ook de betaling van pensioenen en ambtenarensalarissen naar de noordelijke gebieden gestaakt. Mensen konden nog even voort met spaargeld, maar langzaam betradt honger het dagelijkse leven, daarover hoor je al genoeg. Luister en kijk even hoe Houthi-aanhanger Hassan al Haifi over deze belangrijke doorbraak vertelt.


The betrayal of Ali Abdallah Saleh

Wereldwijd veel hoop op een voorzichtige vrede en vreugde over de reeds bereikte resultaten, maar onder de Jemenieten zelf en Yemen-watchers heerst nog veel scepsis. Vanwege de afwezigheid van veel belangrijke partijen in Zweden; terwijl zij die aan tafel zitten weinig tot niets te winnen hebben bij vrede.


Voor een inkijkje in de Jemenitische kluwen nog even het volgende: gisteren was het precies een jaar geleden dat Ali Abdallah Saleh werd geliquideerd. Ofschoon de noordelijke machthebbers het niet toelieten werd Saleh hier en daar toch herdacht. Over Saleh’s betekenis voor Jemen bestaan evenveel verhalen als meningen. Lees daarom ook even deze analyse in TRT-international, over hoe de Saoedies de vader van Jemen verraadden.


Later meer….


Beluister ook de visie van jurist/arabist Laila Al Zwaini (gisteravond) en  van arabist/antropoloog Marina de Regt (vanochtend) op de nationale radio


 


Tot slot nog even de onvermijdelijke collecte, je kunt m scannen of erop klikken. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Is de lnik verlopen of wil je gewoon meer geven kun je altijd hier terecht


 


Week 49/2 in Jemen; Houthi's vertrokken/Eerste succes al binnen/De onderhandelingen zullen mislukken


Al twee vliegtuigen vertrokken

Gisteren vertrok alsnog de ziekenhuisvlucht met gewonde Houthistrijders naar Oman. We zagen beelden van mannen in rolstoelen en op ziekenhuisbedden. De ziekenhuisvlucht stelden de Houthi’s als voorwaarde voor deelname aan de Zweedse vredesondehandelingen, net zoals ze dat afgelopen zomer deden, als voorwaarde voor deelname aan een gelijksoortige conferentie afgelopen september, in Geneve.


Dat ging toen niet door, waarna de Houthi’s weigerden te komen. Aanvankelijk leek de coalitie ook ditmaal een stukje voor de ziekenhuisvlucht te steken, omdat zich Iraniers en Hezbollahs onder de gewonden zouden (kunnen) schuilhouden.


Maar uiteindelijk vertrok gistermiddag een Ethiopisch toestel met de vijftig gewonden naar Muscat, Oman. De Ethiopische inbreng was opmerkelijk, net zoals de vredesboodschap die de Ethiopische president gelijktijdig aan zijn Jemenitische collega’s stuurde.


Vanochtend is ook de Houthi-delegatie vertrokken, althans dat bericht een Engelstalig Houthikanaal. Aan boord acht (mannelijke) onderhandelaars namens Ansar Allah -de officiële naam van de Houthi’s-, VN-onderhandelaar Martin Griffiths en ook een Koeweitse diplomaat. Niet iedereen ziet deze delegatie voor vol aan.


Die boodschap was wat prematuur, volgens een andere bron is het vliegtuig -we schrijven nu 14:00 uur- met de Houthi’s nog niet opgestegen. Dat kan ook te maken hebben met een nachtelijk bommencampagne van de Saoedische luchtmacht boven Sana’a, want de oorlog gaat ondertussen gewoon door. Een derde bron meldt al wel de aankomst van het Koeweitse vliegtuig dat de Houthi’s naar Zweden moet vliegen en een persconferentie dat het vertrek van de Houthi’s moet inluiden.


Daarom ook nog geen bevestiging dat de delegatie namens de regering in ballingschap al uit Ryadh is vertrokken, het wachten is op een veilig vertrek en landing van de Houthi’s in Zweden. Al wel bekend is de samenstelling van de verjaagde-regeringsdelegatie, een gezelschap van elf mannen en één vrouw.


Hoopgevend: een gevangenenruil

In de aanloop naar de onderhandelingen kan de VN alvast een succes melden: de coalitie en de Houthi’s hebben een akkoord bereikt over de uitruil van een groot aantal (krijgs)gevangenen. De delegaties in Stockholm moeten de deal verder uitwerken, onder leiding van Peter Somneby, de Zweedse diplomaat die een belangrijke motor van de besprekingen lijkt te zijn.


Andere onderwerpen die in Stockholm ter sprake zouden komen zijn diverse staakt-het-vurens (aan diverse fronten), de overgave van de haven van Hodeidah aan de VN, de heropening van Sana’a airport, de hervatting van betaling van ambtenarensalarissen van ambtenaren in Houthi-gebied en de algehele renovatie van Jemens centrale bank. Kortom: iets van een economisch systeem moet weer gaan draaien, in het Noorden.


Al Jazeera citeert na dit rijtje een expert: “The situation in Yemen is so complicated that they are going to schedule several rounds of talks after this initial meeting, that could take months or years to even begin addressing some these issues.” Lees in dit verband ook even dit verhaal in de Washington Post (over Zuid-Jemen): Yemen is Broken


The ‘legitimate’

Het rijtje gespreksonderwerpen zal vermoedelijk stevig slikken zijn voor de regering in ballingschap, die zelf angstvallig blijft vasthouden aan uitgangspunten zoals verwoord in UN-resolutie 2216 uit april 2015, daags voor de eerste Saoedische bommen vielen. Daarin dienen de Houthi’s zich volledig terug te trekken, alles in te leveren en over te dragen aan de legitieme regering van Jemen.


Het is nu wisdom with hindsight en het was destijds een logische tekst, maar dat die resolutie louter ellende veroorzaakte, daar waarschuwde de Russische vertegenwoordiger bij de Veiligheidsraad al in 2014 voor: Explaining his delegation’s decision to abstain, the representative of the Russian Federation said the text refused to call on all sides to halt fire and lacked clarity on a humanitarian pause. There were inappropriate references to sanctions, he added, stating that resolution must not result in an escalation of the crisis.


Die escalatie, het is wel gebeurd en hoe resolutie 2216 te herschrijven zonder gezichtsverlies bij niemand, dat is de opgave voor Griffiths en Somneby. In het kader van de Legitimiteit van de verjaagde regering van Jemen, lees ook even deze analyse waarin Al Jazeera de Canadees-Jementische Shireen Al-Adeimi laat zeggen dat ‘the people see Hadi as a traitor, someone who has completely failed them – a Saudi puppet.


Anderszijds is daar Khaled Bin Salman -de broer van de Saoedische kroonprins MBS- die aan de vooravond van de besprekingen nog even zegt -doelend op de Houthi’s- dat Saoedie Arabie geen enkele vorm van Hezbollah tolereert op het Arabisch schiereiland. En ik citeer Salih al Sayadi -een voormalig minister van Jemen- ook hij voorspelt het falen van de Zweedse besprekingen.


En -voorlopig tenslotte- nog de link naar enkele wijze woorden van Husein Lakour Bin Idan, een professor politicologie te Aden. Hij verwijst naar de lange periode waarin Ali Abdallah Saleh -met ieders goedvinden- de fundamenten legde voor de huidige chaos: What we are living today is what Afash planted yesterday


Nog een addendum: vertrek van de Houthidelegatie is bevestigd. Nu wachten op de delegatie van de regering in ballingschap.


Overigens kwam de IOM net met de jongste migratiecijfers met betrekking tot Jemen. Precies 107.216 Jemenieten staken afgelopen jaar de Middellandse zee over naar Europa. Dat is meer dan gedacht, maar altijd nog minder dan het aantal migranten dat de Roze zee overstak, van Afrika naar Jemen (en beyond natuurlijk, daar is het geld te verdienen): 150.000


 


Tot slot nog even de onvermijdelijke collecte, je kunt m scannen of erop klikken. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Is de lnik verlopen of wil je gewoon meer geven kun je altijd hier terecht


 


Week 49/1 in Jemen; Morgen zullen ze afreizen, maar of de in Jemen strijdende partijen echt naar Zweden vliegen is nog de vraag/ Een jaar na Salehs dood/liquidatie duikt Qatar op als dader


De stroom smoesjes om niet naar Zweden te hoeven komen om te onderhandelen over vrede, die stroom groeit. Volgens de verjaagde regering werpen de Houthi’s een barriëre op door behalve een vrijgeleide voor henzelf ineens ook een vrijgeleide komt voor vijftig gewonde militairen te eisen. Maar dat zou slechts een poging zijn om diverse Iraanse agenten en Hezbollahstrijders het land uit te smokkelen.


De Houthi’s op hun beurt beschuldigen de verjaagde regering van Jemen van obstructie door vast te houden aan hun terugkeer aan de macht, als de enig mogelijke legitieme bestuurder van Jemen, zoals in 2014 afgekondigd foor de VN-veiligheidsraad. Juist het loslaten -of vasthouden- aan deze uitgangspunten is de hete aardappel die elke partij in elk Jemenitisch vredesproces zal moeten slikken.


Op AdenalGhad lezen we details over de onderhandelingen, die consultaties heten, nog geen vredesonderhandelingen zijn en in absolute beslotenheid zullen plaatsvinden. Locatie zou het Johannesberg Castle zijn, een uurtje buiten Stockholm. De consultaties kunnen wel een volle week duren.


Koeweits vliegtuig

Het probleem van de vijftig gewonden zou inmiddels zijn opgelost, die worden naar Muscat, Oman gebracht. Als dat is gebeurd stapt de Houthi-delegatie op een Koeweits vliegtuig, dat ongehinderd door mag vliegen naar Zweden. Pas als de Houthi’s in Zweden zijn uitgestapt, stapt de delegatie van de verjaagde regering in het vliegtuig, vanuit hun ballingsoord Ryadh, Saoedie-Arabie.


Een partij die in Zweden niet -of in elk geval niet in de eerste ring- is vertegenwoordigd is de partij der Zuidelijke Separatisten: Hirak. In dat verband lezen we op AdenAl Gad alvast een pleidooi voor de terugkeer van een socialistisch regime in Aden en het gehele Zuiden, zoals dat tussen 1968 en 1990 het zuiden bestierde.


Parallel aan de consultaties lijken leden van de Jementische civil society elkaar elders in Stockholm te mogen ontmoeten. Of Hirak daarbij wel aanwezig is, is nog onbekend, net zoals het de vraag is of er vrouwen deelnemen aan de diverse besprekingen. Daartoe wordt de laatste dagen wel een krachtig pleidooi gehouden


Qatar heeft de schuld

Het is deze week precies een jaar geleden dat de vader van modern Jemen -Ali Abdullah Saleh- het leven verloor, in een ultieme clash met zijn Houthi-bondgenoten. Destijds was het verhaal dat hij stierf op de vlucht: als een lafaard. Die versie is hier en daar al eerder gecorrigeerd: Saleh zou niet op de vlucht, maar gewoon thuis in Sana’a gefusilleerd zijn.


Dat verhaal wordt nu verder ontsponnen in een serie vrij verdachtmakende tweets van de Jemenitische journalist Sayhal Baydani. Volgens Baydani zat Qatar achter de liquidatie, via omkoping van tribale leiders en leden van Saleh’s politieke kapstok: de Congrespartij.


Tot slot nog even de onvermijdelijke collecte, je kunt m scannen of erop klikken. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Is de lnik verlopen of wil je gewoon meer geven kun je altijd hier terecht


 


Week 48 in Jemen; Oorlog, vrede en toch weer oorlog/De jonge warlord van Taiz/NL embargoot SA en VAE (een beetje)


Intussen in de Amerikaanse Senaat

Belangrijkste nieuws deze week: Het Amerikaanse hogerhuis -de senaat- stemde met 63-37 voor een herijking van de steun/deelname aan de Saoedische coalitie. Het betekent nog weinig -volgens sommigen is het slechts een resultante van intern politiek gekrakeel- maar het zou evengoed het begin kunnen zijn van het einde van de Amerikaanse steun aan de coalitie. To be ongetwijfeld continued.


Het was in elk geval niet de uitkomst die de Trumpianen wilden. Zij slaagden er nog wel in te voorkomen dat CIA-chef Haspel de senaat over allerlei onwelgevalligheden kon informeren.  Licht off topic, maar lees meteen ook even deze analyse over hoe de Saoedische koninklijke familie -eigenlijk een te klein woord voor deze extended family– met elkaar omgaat. En weer ontopicdit verhaal over de schenkingen die bepaalde senatoren ontvangen uit Saoedische contreien.


Maar ook van onverwachte zijde -van de kant van Jemenitische civil society- hoorden we geluiden dat te vroeg buigen voor de Houthi’s slecht zou zijn voor de vredesonderhandelingen. Zelfs was er een golfje tweets vanuit deze vredelievende groep mensen met de boodschap dat de oorlog nog best mocht voortduren, om de Houthi’s onder voldoende druk te houden.


Vanuit het zuiden riep de onafhankelijheidsbeweging Hirak het niet eens te zijn met vredesonderhandelingen zonder hen. Dat snijdt hout; juist het niet volledig uitonderhandelen -met alle partijen- van de vorige vrede was de aanleiding voor de huidige oorlog: zowel Hirak als de Houthi’s waren niet tevreden en gingen de strijd aan, die daarna door anderen lekker geexploiteerd werd.


De zoveelste nekslag voor de Houthi’s

Intussen ging een Britse resolutie voor een staakt-het-vuren in de VN-veiligheidsraad niet door, volgens the Guardian omdat de Saoedische coalitie nu net klaar is voor de nekslag: ‘They just don’t want the security council to constrain their capacity for military action. They believe they can finish off the Houthis.’ Alsof we dat al niet vier jaar horen.


Lees hier hoe een Jemenitische generaal de slag om Hodeidah vergelijkt met cutting the head of the snake, waarbij de Houthi’s de rol van slang op zich nemen. Om je in te lezen en voor te stellen hoe moeilijk de vredesonderhandelingen worden lees je verder (via google translate) een lijvig stuk waarin betoogd wordt dat het overdragen van de haven van Hodeidah aan de VN een ondermijning zou zijn van de legitieme regering van Jemen.


De vredesbesprekingen -officieel: consultaties- zijn intussen verdaagd naar begin december. CNN meldt dat de resolutie die oproept tot een staakt-het-vuren werd geblokkeerd door de VS, omdat de Saoedies dreigden anders niet naar Zweden te komen. Een hogelijk gewaardeerde twitterbron meldt dat de verjaagde Jemenitsiche regering dreigt ook niet te komen. Vanochtend lezen we dat de Houthi’s waarschijnlijk wel komen, omdat VN-Griffiths hen persoonlijk naar Zweden begeleidt.



Ondertussen even een collecte. Het gaat om een enkele euro, daarmee kun je je waardering tonen. En om me te motiveren door te gaan met dit best belangrijke werk. Wil je meer geven kun je altijd hier terecht:


Geen eten, maar ook geen geschiedenis meer

De gewapende strijd in Jemen ging intussen gewoon door, ook de laatste dagen, ook vandaag, het is nu vrijdag, de laatste dag van november 2018. We lazen dat wegens de voortdurende gevechten de voedselimporten gehalveerd zijn, waarbij iedere partij de ander de schuld geeft. De Crisisgroup brengt het zoveelste rapport hoe te voorkomen dat Jemen afglijdt naar een echte hongersnood.


De Houthi’s krijgen het in de aanloop naar Zweden sowieso stevig voor hun kiezen. Zo lazen we artikelen over Houthi’s die Hodeidah plunderen, zagen we een tweet over Houthi’s met Iraanse raketten, lazen we over de lotgevallen van een uit Sana’a gevluchte vredeswerker en zagen we tal van tweets over de enge staat van beleg in Houthi-gebied, waaronder journalisten en activisten en eigenlijk iedereen de mond wordt gesnoerd, opdat er niets doorsijpelt van wat er daar wel of niet gebeurt aan onderdrukking.


In dit verband: van groot belang dit bericht over hoe de geschiedenis wordt uitgewist in Jemen. Aan de oorsprong van het bericht ligt een rapport van Mwatana, een mensenrechtengroepering die werkt vanuit Sana’a. Het rapport zelf is niet meer te downloaden, de website van mwatana is uit de lucht, onbekend om welke redenen. Nog wel werkend zijn hun facebook.en hun twitter.


Zonder wapens geen oorlog. Of toch..

Uitvoeriger zijn de verhalen over de wandaden aan de andere kant, de kant van de Saoedische coalitie. Lees -en huiver- vooral dit verhaal over een tiener die als een echte warlord over grote delen van Jemens tweede stad Taiz heerst, een stad die toch al beheerst wordt door salafistische milities, betaald door de VAE.


In dezelfde categorie dit verhaal over westerse wapens die in handen komen van twijfelachtige milities, waaruit alvast dit citaat: ‘It is strange for an entity to be classified as a terrorist organisation, while being supported by those who classified it as such.’


Met wapens voedt je een oorlog, alsof dat nog niet duidelijk genoeg is. Nog maar een citaat, over 4wheeldrives, geleverd aan ‘een partij’ (gelijk de NL-regering de boot in ging in Syrie): ‘The vehicles have been sighted on numerous occasions on all sides of the conflict, leading to Yemeni army officials’ complaints of being less well equipped than the resistance groups. We learned from sources that some Yemeni fighters had sold their weapons, especially when they did not receive wages.’


Onze eigen Nederlandse regering kondigde gisteren een halve embargo af, tegen Saoedie Arabie, de VAE en Egypte. Wapens gebruikt in de oorlog in/tegen Jemen mogen niet aan die landen verkocht. Hiermee volgt NL de Deense en Duitse regeringen, die zulks al eerder besloten. In Europees verband lukt een embargo nog niet. We zagen ook dat de Saoedies al naar privaat personeel zoeken om de oorlogsmachine werkend te houden.


Elders in Jemen: ook veel trammelant

Aan de oostkant van Jemen -in Shabwa en Ataq- was er oproer tegen de Emiraatse dominantie. We lazen dat in Al Bayda eerst vijf Jemenitische militairen werden gedood door Aqap en de dag erna zes Aqap door een VS-drone of Emirati’s.  We lazen dat Aqap bezig is met een opmars in het zuiden, waar mensen met iets van weemoed terugdenken aan de tijd dat Aqap de belangrijke havenstad Mukalla bestuurde en het economisch een stuk beter ging.


Anderszijds lezen we dat de verjaagde president Hadi weer eens een aantal ministers en een gouverneur verving. In Mukalla waren zowel de Saoedische als Amerikaanse ambassadeurs aanwezig bij de lancering van Jemens eigen nieuwe kustwacht, bestaande uit 500 door de Saoedies betaalde en door de VS getrainde militairen. De kustwacht moet een onafzienbaar gebied gaan controleren: van Shabwa  tot Mukalla tot Mahra, zelfs ook Socotra. Mogelijk concentreren ze zich op de haven van Balhaf, waar het gas uit de gasvelden rond Marib in schepen geladen moet worden. Balhaf wordt volgende week heropend.


Nog wat losse berichten. We horen nooit meer iets over de familie Al Ahmar. Voor 2011 roerden vader en zoons menig trom, maar ze zijn met pek en veren het land uitgedragen, lezen we hier.


In de categorie divers een bericht over zwemkampioenschappen open water in Mukalla. En we besluiten de weekreportage gelukkig met iets moois: deze reportage over Socotra in het onvolprezen National Geographic.

Week 47 in Jemen: Voorzichtig optimisme zonder fundament/Hoezo voetbalt Jemen juist nu tegen zowel Saudi als tegen Iran/ Toch beter geen qat kauwen


Voorzichtig optimisme wereldwijd -dezer dagen- over vredesbesprekingen tussen de Houthi-regering en de door hen verjaagde voormalige regering.  Telg Mohammed Al Houthi roept de door zijn familie gedomineerde regering op de raketbeschietingen richting Riyadh (SA) en Abu Dhabi (VAE) te staken, waarop door de vijand voorzichtig optimistisch op wordt gereageerd. Maar er zijn erg veel maren.


Eind vorige week al verstomden de wapenen rond Hodeidah. De vredesduif vloog het weekend steeds wijdere rondjes. Aanleiding daarvoor zijn de Amerikaanse midterms; tussentijdse verkiezingen die de politieke verhoudingen in de VS wezenlijk wijzigden. Meldde dit blog vorige aflevering nog het sneuvelen van een antiwar resolutie in het House, in de Senate ligt inmiddels de kansrijker antiwar-resolutie SJ.Res54 op tafel. Kennelijk voert dat nu de druk al op; op Saoedie-Arabie de wapens te doen zwijgen.


Het vechten is toch weer hervat

Beter niet te vroeg gejoochen. Voldoende berichten her en der dat het staakt-het-vuren beperkt blijft.  Kolonel Turki al Maliki -de (Saoedische) aanvoerder van de coalitietroepen- meldt dat gevechten elders in Jemen gewoon doorgaan. De Jerusalem Post meldt  vanochtend de lancering van nieuwe Houthi-raketten geënt op Iraanse precisieraketten. De raketten vlogen naar Midi: een kustgebied in Noord(west)-Jemen dat al tijden in handen is van de coalitie.


En vanochtend meldt kolonel Turki nog ns dat de gevechten gewoon doorgaan, zij het in lagere intensiteit. Het wordt direct bevestigd met het bericht over de hervatting van de vijandelijkheden te Hodeidah. Wat de omvang is, dat is onduidelijk, maar er werd heen en weer gevuurd en ook Saoedische bommenwerpers vlogen weer noodlottig over. De Houthi’s op hun beurt verstopten nog meer boobytraps in de stad en hielden razzia’s, zo meldt deze twitterbron.


Verder trof ik een treurig stemmend bericht over een visser die op een zeemijn voer, is in het noorden de difterie weer uitgebroken en zagen we opnieuw dat gratis hulpgoederen via handelaren tegen betaling in winkels te verkrijgen zijn. Kijk ook even naar dit clipje van Faris Sheibani; je weet wel, wiens koffievrienden afgelopen zomer door Nederland geweigerd werden hun waar aan de man te brengen, wegens, ja wegens wat eigenlijk.



Jemen voetbalde tegen Saoedie-Arabie

Anderszijds is er ook goed nieuws. Zo zagen we dat Jemen een nipte voetbalnederlaag leed op bezoek in Saoedie-Arabie. Het is een bericht dat louter vragen oproept bij de auteur, teveel vragen om op te noemen. Nog bizarder: dat de volgende wedstrijd van Jemen zich afspeelt in en tegen Iran. Rondzoekend naar antwoorden leren we uit dit bericht dat de ploeg van Jemen wordt getraind in Hadramawt en dat de minister van sport 150 miljoen riyaal (half miljoen €) voor het nationale team heeft vrijgemaakt. Meer info zeer welkom, het is een verhaal dat weer ander licht kan werpen op het conflict, maar helaas:  mijn bronnen weten niets van voetbal.



In overig nieuws: vandaag vieren we Mawlid (Arabisch voor: geboorte), de geboortedag van de profeet Mohammad. Met name shia moslims vieren deze dag uitbundig, strenge sunni moslims verfoeien de viering. Zie hierboven hoe groen de Houthi’s hun kinderen verven en bekijk twitterfoto’s van massa’s op de been in Sana’a. En bekijk hieronder de kijk van de cartoonist. Opmerkelijk in dit verband overigens de felicitaties van Mohammed al Houthi aan het Saoedische bewind, dat de viering van Mawlid voor het eerst toeliet.



Q8 moet de Houthi’s vliegen

Teug naar de onderhandelingen over vrede: Aden-al-Ghad bericht vanochtend over de voorwaarden en uitgangspunten waaronder de gesprekken over vrede eind deze maand in Zweden gestalte moeten krijgen. Opvallend is dat het transport van de Houthi-delegatie in handen van het emiraat Koeweit is gelegd. Dat behoeft enige uitleg: feit is dat alle vliegtuigen die Jemen verlaten een verplichte tussenlanding moeten maken in Saoedie-Arabie, voor een uitgebreide, lijfelijke en volgens veel reizigers vernederende controle. Dat Houthi’s zo’n tussenlanding in Saoedie-Arabie niet vertrouwen is te billijken, reden dat de Koeweiti’s -kennelijk voldoende neutraal- zijn aangezocht voor de vrijgeleide.


In de diverse media en onder Jemendeskundigen dezer dagen een lawine analyses over de kans van slagen van de Zweedse vredesbesprekingen. In het algemeen wordt die kans klein geacht, eenvoudig omdat geen van de deelnemende partijen winst kan halen uit vrede; integendeel halen ze winst uit de oorlogseconomie.


Daarbij komt dat de vele andere, kleinere partijen in dit conflict niet deelnemen aan de besprekingen.  Anderszijds, een beetje meer vrede geeft die kleinere partijen wellicht de kans wat meer aan de oppervlakte te komen en zo zal de vredeswinst stukje bij beetje geboekt moeten worden.


Om drie tegenvoorbeelden te noemen; zie deze tweet over de Saoedische bemoeienis in Jemens verste provincie Mahra, zie het betoog van  een Mahra sjeich, zie het rapport van burgerrechtenbeweging Mwatana en deze analyse van een serie moorden op religieuze leiders en dit artikel over de aanwezigheid van Aqap in de coalitiegelederen en besef hoe ingewikkeld het is de Jemenitische kluwen weer te ontwarren.


Kauw nou toch geen Qat

Tot slot deze week een bericht in het onvolprezen Aden Al Ghad over een waarschuwing van medici tegen de consumptie van met pesticides geteelde qat. Qat -de milde drug die veel Jemenieten elke middag gezellig kauwen- is gedurende de oorlog ruim beschikbaar gebleven. De teelt van qat is winstgevend, maar geschiedt toenemend buiten het zicht van controleurs en agrarisch advies en bevat daarom een alarmerend gehalte aan pesticides, nog alarmerender dan voor de oorlog; ook toen al zagen we veel gevallen van mondkanker.

Week 12 in Jemen- NL in Sana'a, MBS in USA en het MKB moet Jemen redden

Wo-  De Nederlandse ambassadeur te Jemen -Irma van Dueren- landde maandag voor een kort bezoek in Sana’a, hoofdstad van Jemen. De Franse en Zweedse ambassadeurs vergezelden Van Dueren, die voorheen in Jemen gestationeerd was als ambassadestaf.


Van Dueren werd acht maanden geleden gepromoveerd tot ambassadeur, als opvolger van Magret van Wijk, op haar beurt weer opvolger van Robert Petri, die Jemen voorjaar 2015 ontvluchtte, net voor de oorlog losbarstte.


Van Dueren is donderdagavond te gast bij tijdschrift ViceVersa, waarvan later verslag. Lees hier alvast wat Van Dueren onlangs zei tegen BNR


Wo- Gisteravond stemde het USA-Congres tegen een voorstel de oorlog in Jemen te temperen. Het voorstel kreeg onverwacht veel steun, met 45 voorstemmers. Maar onvoldoende: 54 afgevaardigden stemden tegen ’the removal of United States Armed Forces from hostilities in the Republic of Yemen’.


Later die dag ontving president Donald Trump de Saoedische (vice) president Mohammad Bin Salman en illustreerde daarbij de waarschijnlijke overwegingen van de voorstemmers; geld en banen.




Di- Zojuist rolt het jongste SCSS-rapport binnen. Het Sana’a Centre for Strategic Studies is een van de onafhankelijkste denktanks over Jemen.


Het jongste economische rapport van het SCSS is betaald met Nederlands geld en behelst een kwalitatief onderzoek naar de private sector in Jemen, als voorbode op de reconstructie, want die gaat ooit komen.

De hoogtepunten:



  • Het eerste hoogtepunt is een dieptepunt: de economie kelderde in 2017 door, ditmaal met met 14,4%. Samen met 2015 en 2106 komt de krimp op meer dan 40% in drie jaar (oorlog).

  • Vanwege een ineengestorte overheid voorziet de private sector Jemen van 96,5% van alle import (Jemen produceert niks, importeerde ook voor de oorlog al nagenoeg alles). De overige 3,5% komt Jemen in via hulporganisaties.

  • Brandstof wordt zelfs voor 100% verzorgd door de private sector.

  • Uit het onderzoek blijkt dat vier van de vijf ondernemers op enige wijze hulp verleent aan oorlogsslachtoffers.

  • Ook de levering van medicijnen aan klinieken en ziekenhuizen komt voor een groot deel op conto van het Jemenitische MKB, dat erin slaagt leveringen door hulporgs los te trekken uit patstellingen en oorlogsituaties.

  • Vanwege de brandstoftekorten en onbetrouwbare levering van olie en gas heeft de solaire markt een grote vlucht genomen.

  • Wel vraagt het MKB om een meer level playing field, waarin bepaalde ondernemers niet worden bevooroordeeld door de hulporganisaties.

  • Het MKB hikt erg aan tegen de hoge en alsmaar stijgende kosten voor import en verzekering, als gevolg van de Saoedische blokkade.


Lees het gehele rapport hier


Een ander deel van het SCSS-rapport gaat over de diplomatiek strijd rond de verlenging van de opdracht aan Panel of Experts on Yemen. Pogingen van de VS om de opdracht ui te breiden met een jacht op Iran zijn uiteindelijk gevetoot door Rusland, schrijft de goed ingevoerde SCSS-rapporteur.


Voorts de benoeming van nieuwe UN-envoy  Martin Griffiths, voormalig directeur European Institute of Peace in Brussel. Zijn voorganger Ould Cheikh Ahmed krijgt nog een terugblik, vol mislukte verdespogingen. Uieindelijk werd Ould Cheikh Ahmed zelfs de toegang tot Noord-Jemen ontzegt, volgens de Houthi’s vanwege a “lack of neutrality” and was biased toward the Saudi-led military coalition.


Voorts



  • Afgelopen maand rond de 100.000 mensen hun huis ontvlucht, totaal ontheemden nu op ?

  • De blokkade was even opgehaald, maar nu weer terug

  • In 2017 telde het IOM  toch weer 87.000 migranten naar  Jemen

  • De frontlijnen verschuiven weliswaar langzaaam en vaak heen en weer, maar bedreigen nu wel werelderfgoed Zabid

  • Begin maart was er een gasoproer in Noord-Jemen


Het volledige rapport lees je eventueel hier.

Week 11 in Jemen- Vrede aan de verre horizon

Schande, vier weken niks bijgehouden. Wel gelezen en genoteerd, wordt later aangevuld.


Gisteren -woensdag 15 maart- het bericht op AlJazeera dat kemphanen Houthi’s en Saoedies al twee maanden aan het onderhandelen zijn over een einde aan de oorlog. In Oman ergens, vooralsnog zonder resultaat.


Verder een veelzeggende tweet van Risk Intelligence, een Deens bedrijf dat militaire- cq strategische informatie verzamelt en verkoopt aan maritieme bedrijven, zodat die hun schepen vervolgens om de ellende heen kunnen navigeren. Die informatie is duur want betrouwbaar, verzamelt door mensen ter plaatse.


Een abonnement op RI is voor mij niet weggelegd, ik moet het doen met de spaarzame tweets en kaartjes die ze verspreiden. Het kaartje van gister was veelzeggend, omdat het een gifje was van de laatste honderd kaartjes verzameld. Veelzeggend omdat er aan de strategische verhoudingen op het slagveld al die tijd nauwelijks iets is veranderd.




Week 7 in Jemen- Rapport: Yemen no longer exists

Wo- Maandbericht van SCSS, een onafhankelijke Jemenitische denktank, gefinancierd door met name Duitsland. Goed lezen. Erin ook een quote van Panel of Experts ’that Yemen as a state essentially no longer exists, and that the country had been reduced to warring statelets.’ 


Ma- De ambassade van de VS ontslaat haar 360 medewerkers. Op een handvol na die het gebouw zelf draaiende houden.  De ontslagen medewerkers hebben recht op end of service benefits, staat in een brief.

Week 6 in Jemen- Nieuwe machtswisseling in Zuid-Jemen ophanden

In Zuid-Jemen daalde de afgelopen week het stof (zie eervorige aflevering) van de Adense stadsoorlog neer, maar keerde de rust niet weer. Formeel onderhandelen de separatisten nog met de verjaagde regering, feitelijk hebben die separatisten de macht in handen.


Voor hoelang is onduidelijk; van een zuidelijke bron de melding dat de troepen van de befaamde Republikeinse Garde gestaag Aden binnendruppelen, via smokkelroutes en op kousevoeten.


De Republikeinse Garde was altijd het best getrainde legeronderdeel van Jemen, een land dat verschillende legers kent die allen verschillende machthebbers dienen. De machtige en krachtige Republikeinse Garde was altijd in beheer van voormalig president Ali Abdallah Saleh, direct of via een van zijn zonen.


Nu komen ze Tareq Saleh steunen, een neef en voormalig rechterhand van de vermoorde ex-president. Tareq ontsnapte begin december waar zijn oom sneuvelde, werd doodgewaand, maar dook weken later ineens op aan de andere kant van het oostelijke front, in de provincie Al Bayda.


Tareq arriveerde recentelijk in Aden. Volgens de bron is het aannemelijk dat een nieuwe machtswisseling aanstaande is, namelijk een transfer van de macht van Aidaroos Al Zubaidi -de huidige leider van de separatisten- naar Tareq Saleh.


Het scenario luidt aldus: Tareq zal zijn macht op termijn weer afstaan aan Ahmad Saleh, Ali’s zoon. Die woont al jaren in Abu Dhabi, als zakenman beheert hij daar het fortuin van Afash, de naam waarachter de extended family van Saleh schuilgaat. Ahmad is de longtime favoriet van de Emirs van de Emiraten.


Afgelopen zomer was er al eerder het hardnekkige gerucht dat Ahmad als president in Sana’a gelanceerd zou worden -als tussenpaus of als alternatieve president- om aan de allesverlammende politieke status quo tussen Houthi’s en Saleh een einde te maken.


Het was tevens aanleiding voor toenemende animositeit tussen Ali Saleh en de Houthi’s, met de bloedige afloop afgelopen december. Nu lijkt Ahmad dus opnieuw geintroduceerd te worden, ditmaal vanuit Aden, waar hij gesteund wordt door Emiraatse troepen die er de feitelijke macht in handen hebben.


Ahmad geniet volgens de bron betrekkelijk veel steun onder de bevolking van zowel noord als zuid. In het zuiden omdat hij minder vuile handen heeft dan zijn vader, die er gehaat wordt. In het noorden omdat -een groot deel vind dat, zegt de bron- alles beter is dan de Houthi’s.


Wordt vervolgd.

Week 6 (b) in Jemen- In Taiz sterven de mensen nog altijd

In Taiz sterven de mensen nog altijd


Van twee verschillende bronnen deze week het verwijt dat analisten wel aandacht hebben voor de ‘grievances’ van de Houthi’s- de opstandelingen die nu al drie jaar de scepter zwaaien in Noord-Jemen- maar te weinig aandacht schenken aan hun moordlust.


Directe aanleiding is de dood deze week van Reham al-Badr, een activiste uit Taiz, na Sana’a en Aden de derde stad van Jemen.


Reham al Badr -hier in actie in Taiz

Die mortieren van de Houthi’s staan opgesteld op strategische plaatsen noordelijk van Taiz, ze regenen nu en dan willekeurig op de stad, die al drie jaar toneel is van een heen en weer schuivend oorlogsfront.


Aan de andere zijde van dat front strijden verschillende groepen, legers en milities, in wisselende en soms best extreme allianties.


Exit Karaman

Afgelopen week zagen we veel Tawakkul Karaman in de (Arabische) krant. Karaman ontving in 2011  de Nobelprijs voor de vrede, wegens haar aandeel in de geweldloze protesten tegen het regime, tijdens de Arabische lente.


Karaman is een vrij vreemde eend in de bijt, omdat ze een vrouw is en gelieerd aan Islah, de sunnitische, conservatieve partij van Jemen, die door analisten wordt gezien als de Moslimbroederschap van Jemen


Karaman protesteerde de afgelopen weken tegen de toenemende militaire aanwezigheid en dominantie van zowel Saoedische als Emiraatse troepen in het zuiden van Jemen.


Ze noemde hen zelfs ‘bezetters‘. Dat is haar niet in dank afgenomen door de partijleiding van Islah, dat haar lidmaatschap heeft opgeschort.


Islah is toenemend afhankelijk van Saoedie Arabië, dat de partij onderdak verleent en veel leden financiert, zoals generaal Mohsin –de facto leider van Islah- die in Marib een Jemenitische schaduwregering leidt.


 

Week 5 in Jemen- Nederland gaat weer strijden voor Jemen

Begin van de week hoorden we Irma van Dueren op BNR-radio. Van Dueren is sinds afgelopen zomer de Nederlandse ambassadeur (in ballingschap) te Jemen. Hieronder de belangrijkste punten uit het interview:



  • Nederland -tijdelijk lid VN-veiligheidsraad- gaat samen met Zweden -ook tijdelijk in de VN-veiligheidsraad- ‘inzetten op het beëindigen van de humanitaire- en crisissituatie’. Concreet: er wordt komende weken gesleuteld aan een resolutie die eind februari in de Veiligheidsraad wordt ingediend. Inhoud vooralsnog onbekend

  • Gevraagd naar wat Nederland inhoudelijk doet noemt Van Dueren het assisteren van hulporganisaties die armoede en cholera bestrijden. ‘Een ander probleem is emigratie, die willen we inperken. We willen niet een emigratiestroom op gang richting Europa.

  • Eerste doel van de ambassadeur is de besprekingen tussen de strijdende partijen op gang brengen. ‘We sturen bemiddelaars die undercover opereren en de partijen sturen en hen naar onderhandelingen praten.’

  • Maar Van Dueren kijkt ook vooruit. ‘Er is ook al interesse van Nederlandse bedrijven die bij de wederopbouw willen helpen.’ Uiteindelijk, zegt Van Dueren, ‘is het van groot belang werkgelegenheid te scheppen voor de jongeren, zodat die niet radicaliseren en bij ISIS en Al Qaeda gaan.’

  • Over het National Dialogue Conference (NDC), het polderproces dat na de Jemenitische lente op gang is gebracht om Jemen vooruit te helpen: ‘Het is moeilijk om te zeggen wat het heeft opgeleverd, want veranderingsprocessen zijn langetermijnprocessen. Er zijn zaadjes geplant, als we het NDC nieuw leven inblazen en nu op zo’n manier dat alle groepen betrokken zijn, dat erna wel een stabiele regering kan ontstaan (sic).’

  • Nederland loopt alvast vooruit op de nieuwe NDC. ‘We betrekken met name vrouwen en jongeren. We laten hen trainen door experts, zodat ze beter voor de dag komen,  en niet alleen de elite.’

  • Verder over zichzelf: ‘Ik ben een nomadische ambassadeur, werk vanuit Ryadh (Saoedie Arabië, daar zit de verjaagde, maar formele regering, red.) en Amman, waar de hulporganisaties zitten. Maar ik heb drie jaar in Jemen gewoond en gewerkt, ik weet waar men vandaan komt en wat de grieven zijn.’

  • ‘Ik zit zowel aan tafel bij mannen als bij vrouwen. Dat ik toegang heb tot de vrouwenwereld is een voordeel. Wat ik van de vrouwen hoor is dat ze bezorgd zijn over mogelijke radicalisering van hun kinderen, over de migratie en dat mensen zo op drift zijn geraakt.’


Hier kun je het gesprek eventueel terugluisteren.


Voorts nog de vermelding van een goed stuk over Jemen in 360 magazine, betaaald terug te lezen op blendle of hier het (engelstalige) gratis origineel.

Week 4 in Jemen- Aden is gevallen maar nu heerst er relatieve rust

Vandaag relatieve rust in Aden, in plaats van gevechten gesprekken tussen de zuidelijke separatisten en de formele regering, volgens bronnen om het vertrek van die formele regering vast te stellen en te vergemakkelijken.


Premier Bin Daghr en zijn kabinet schijnen nog in hun paleis te zitten en worden daar beschermd door Saoedische troepen. Volgens de Jemenitishce ambassade in Washington -ook die is nog bemand door de formele regering- is de aanval van separatisten afgeslagen en wordt binnenkort de orde hersteld, maar om die tweet wordt alom luid gelachen.


Luister ook even naar BBC Newshour, naar de uitleg van Elisabeth Kendall,  een Britse arabist die vooral in het zuiden goed is ingevoerd. Volgens Kendall liggen dezelfde grievances aan de recente ontwikkelingen ten grondslag als in 2006, toen onafhankelijkheidsbeweging Hirak werd opgericht. Die grievances omvatten met name de marginalisatie van het zuiden, door het noorden.


Bekijk ook even deze tweet van dezelfde Kendall, die daarin melding maakt van het gerucht dat de formele regering mogelijk verhuist naar Al Gayda, de hoofdstad van Mahra, de meest oostelijke provincie van Jemen, pal naast Oman. Dat zou passen in andere geruchten als zou Saoedie-Arabië aanspraak maken op de hegemonie in Mahra, dat het als een natuurlijke voortzetting zou zien van Saoedies grondgebied.


Mahra was lang geleden een onafhankelijke sultanaat,  met grondgebied strekkend tot in Dhofar, de meest westelijke provincie van het huidige Oman en cultureel verwant -zelfde taal, zelfde komaf- met Mahra.


Het wondereiland Socotra -sinds 2015 van Jemen geleased door Abu Dhabi- behoorde eveneens tot Mahra. Zowel de Mehri als de Dhofari en de Socotri spreken varianten van Mehri, een semitische taal ouder dan het Arabisch. Niet alle Mahri -of Mehri- voelen zich Arabisch.


Houthi-leider Mohammed al Houthi intussen zend via twitter een boodschap van vrede uit over geheel Jemen. Volgens deze Al Houthi -er zijn er veel van- zouden spoedige vredesbesprekingen moeten leiden tot een nieuwe interimpresident en een verenigd parlement, dat alle groeperingen in Jemen vertegenwoordigt en buitenlandse bemoeienis afwijst. Een referendum, ‘reparaties’ en amnestieën zouden later moeten volgen.


Dinsdag 30 januari- Aden gevallen


Vanmiddag is Jemens zuidelijke havenstad Aden gevallen, in de zin dat de formele regering er ook de jure niet meer de dienst meer uitmaakt. De Zuidelijke overgangsraad STC (Southern Transitional Council) maakte al sinds vorig voorjaar de facto de dienst uit, maar heeft de formele regering nu definitief uit de kantoren verjaagd.


Vanochtend druppelden nog berichten door over onderhandelingen tussen de door de Saoediers gesteunde formele regering en de door de Emiraten gesteunde STC. Maar met hulp van Emiraatse jachtvliegtuigen is nu ook de laatste kazerne in handen gekomen van de STC.


Een aantal leden van de formele regering heef inmiddels de wijk genomen naar Marib, het bolwerk van generaal Muhsin, vice-president en rechterhand van de laatste officiele president van Jemen Abd Al Mansour Hadi, die zelf al drie jaar in Ryadh woont.


Het is een nieuwe klap voor de status van die formele regering, teruggedrongen in Marib, aan de periferie van Jemen. Behalve het voortdurend verlies van controle over Jemenitisch land heeft het verjaagde bewind nu ook het laatste stukje krediet van het volk verloren.


Het is de vraag hoe de internationale wereld reageert op de verdere afbrokkeling van wat het al drie jaar beschouwt als de ‘legitieme regering van Jemen’, in weerwil van de harde realiteit op de grond, waar wisselende tribale coalities en milities al drie jaar de dienst uitmaken, zowel in het noorden als het zuiden.


Bekijk nog even dit filmpje van Al Jazeera voor wat vox-popjes van Adeni’s, waarvan een flink deel al sinds 2006 naar onafhankelijkheid streeft, destijds als reactie op de dominantie van Noord-Jemen. Vandaag was dat -naar eigen zeggen- om een einde te maken aan de corruptie in de gelederen van de formele regering.

Week 4 in Jemen- Oorlog barst los in Aden en ook CNN bezoekt Jemen


Een bijzonder slecht geinformeerde journalist van CNN mag als eerste westerse journalist mee een bergtop op met het Jemenitische regeringsleger, dat volgens hem zo Sana’a kan innemen, maar dat niet doet voor de lieve vrede erna.


In het stuk –van vandaag!– geen enkel vermelding van de schermutselingen in Aden. Het geheel levert een eenzijdig en verwarrend stuk op, waarvan de portee dan weer wel klopt: het is ingewikkeld in Jemen en vrede is nog niet in zicht.


Maandag 29 januari-oorlog in Aden


Nu ook oorlog in Zuid-Jemen, namelijk een stadsoorlog de afgelopen dagen in Aden, tussen troepen gesteund door Saoedie-Arabië en milities gesteund door de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Tussen partijen dus die in Noord-Jemen juist militaire partners zijn, in de zogenaamde coalitie.


Aanleiding is de afloop van het ultimatum dat de naar onafhankelijklheid strevende STC eerder stelde aan de formele regering. Die moest het volgens de STC door en door corrupte bewind van premier Ahmed bin Daghr ontslaan, maar deed dat niet en werd daarom gisteren door dezelfde STC met geweld –twaalf doden en honderdertig gewonden– verjaagd van legerkampen en uit overheidsgebouwen.


Achtergrond is de strijd om hegemonie over Zuid-Jemen, die al woedt sinds het vroege voorjaar van 2017, tussen VAE en Saoedie-Arabië. Milities en tribale groepen bewapend, gefinancierd en getraind door de VAE voeren er vrijwel dagelijks kleine oorlogjes tegen troepen en milities van de formele regering van president Hadi, die zelf al drie jaar in Ryaadh, Saoedie-Arabië resideert.


In het voorjaar riepen de VAE-gesteunde groepen de Southern Transitional Council (STC) in het leven, een voorfase van onafhankelijkheid die nu is uitgemond in de overname van overheidsgebouwen en publieke instituties. Het toont het militaire en politiek overwicht dat de VAE-gelieerde partijen hebben in Aden en omliggende provincies.


De formele regering van president Hadi is weer verder teruggedrongen naar bolwerk Marib, een stoffig woestijnstadje dat de laatste twee jaar met veel Saoedisch geld is uitgegroeid tot een glimmende regeringszetel in ballingschap. Van daaruit strijdt Hadi’s rechterhand generaal Mohsen -voorheen overigens de rechterhand van president Saleh- tegen Houthi’s en nu dus ook tegen de STC.


Vraag is hoe de oostelijke provincies Hadramawt en Mahra reageren. Daarover zonet vragen verzonden aan de bronnen, later mee. Analisten voorzien alvast een verdere somalisering van Zuid-Jemen

Week 4 in Jemen- Ook Nederlandse wapens in Jemen

De Telegraaf meldde het al eerder, Reporter Radio dook er gisteravond wat dieper in: ook Nederland levert wapens aan de coalitie die oorlog voert tegen de Houthi’s in Jemen.


Behalve bombardementen op doelen in Jemen is een blokkade van land-, lucht- en zeetransport het meest in het oog springende onderdeel van de strijd die de coalitie voert in Jemen, dat nu al tweeënhalf jaar hermetisch is afgesloten van de buitenwereld


De blokkade moet wapenleveranties aan de Houthi’s voorkomen, maar voorkomt ook de levering van brandstof, voedsel en medicijnen aan een land dat voor de oorlog al decennialang aan een importinfuus lag.


Vanwege de blokkade breken ziektes uit en lijdt meer dan tweederde van alle Jemenieten dagelijks honger. Volgens hulporganisaties sterven er dagelijks 133 kinderen aan de gevolgen van de blokkade. De Jemenieten zelf interpreteren de blokkade als een poging hen op de knieen te dwingen.


In dit specifieke Nederlandse geval van wapenleveranties gaat het om communicatieapparatuur voor tanks en pantservoertuigen, geleverd via een Nederlandse dochter van het Franse wapenconglomeraat Thales.


De wapenonderdelen zijn geleverd aan de Verenigde Arabische Emiraten, op een moment dat de VAE nog niet deelnam aan de Jemenitische oorlog.  Luister naar de reporter-podcast over de deze zaak.


Noorwegen en Duitsland namen eerder deze maand al maatregelen tegen de levering van wapens aan de coalitie. In het geval van Noorwegen gaat het om wapenleveranties aan VAE, in het Duitse geval om wapens aan Saoedie-Arabië. 

Week 3 in Jemen- Meer over de Houthi's

Mijn screensaver plukt random foto’s uit de collectie, soms komt een foto langs van graffitti uit Sana’a, Yemen, mij ooit toegezonden door Anna Bukhari denk ik. De graffitti verbeeldt een laptopscherm met daarop een button, met daarop de tekst delet Ali. Click!


Dat was doel numero 1 van de Jemenitische versie van de Arabische lente, begin 2011. Een jaar later vertrok Ali Abdallah Saleh onder druk van de binnen- en buitenlandse gemeenschap, zij het slechts naar de coulissen, van waaruit hij net zo hard aan de touwtjes trok.


Het contrast met vandaag is groot. Dezelfde activisten die destijds zijn vertrek eisten, rouwen vandaag om zijn dood. Want Ali Abdallah Saleh was een lesser evil dan wie er nu aan de touwtjes trekken: de Houthi’s.


Als we iets lezen over de Houthi’s is het vaak zwart of wit. Lees dit lijvige stuk als je wat meer nuance zoekt of wil weten hoe het werkelijk zit.


Week 1 in Jemen- Wat luie links

Vandaag korte vermeldingen: Podcast sleepless in Yemen.  Tweet van Haykal Bafana over water.

Week 52 in Jemen- Aan het Oostfront

 Ma 25 dec- Het oostfront


Verdeelde berichten: dat de Houthi’s terrein verliezen en de strijd zich verplaatst naar Al Bayda,  de provincie net zuidoostelijk van Jemens randstad rond Sana’a.


Maar ook dat de Houthi’s elders aanvallen afslaan en terrein terugwinnen. En dat Al Qawsy,  een belangrijke sheikh uit Dhamar en voorheen gelieerd aan Saleh regeringsbolwerk Marib bereikt en zich aansluit bij de strijd tegen de Houthi’s


Vorige week kregen overigens ook de Saoedies met tegenslagen te maken. Eerst was er het neerstorten van een F15-bommenwerper boven Sana’ a- volgens de Saoedies wegens pech, volgens de Houthi’s wegens hun raket. Kort daarna het bericht dat de Houthi’s er in geslaagd zijn een Tornadojet te raken, in de buurt van Saada. De Tornado zou pas boven Saoedisch grondgebied zijn neergestort.


Voorts de waarschuwing dat de Houthi’ s de straat van Mandab blokkeren als de coalitie Hodeidah aanvalt. De Houthi’s zouden een torpedo hebben buitgemaakt die dat doel kan dienen. ‘They pass through our waters in their ships while our people are dying of hunger,’ aldus Houthi-president Samad op Houthis Al-Masirah TV. ‘But if they are ready to restart negotiations, we are ready as well.’


Overigens is het ook druk aan de andere oever van de Rode zee. Behalve westerse en Chinese bases in Djibouti bevolken Emiraatse en Egyptische troepen nieuwe bases in Eritrea en Somalië.


Ondertussen in Zuid-Jemen

Er is een beweging die wil dat het ver van Jemen gelegen eiland Socotra stemt of het bij UAE of bij Jemen wil horen. Tegelijkertijd zorgt een foto van UAE-troepen door de straten van Socotra’s hoofdstad Hadibu voor verhitte debatten op twitter.


Ook lekten deze foto’s uit, van de bedragen die de Saoedies betalen aan aanhangers van de formele regering in ballingschap. Het gaat om een miljoen riyaal voor de eerste 33 mensen, afnemend tot 200.000 riyaal voor numero 283.


De lijst zou dateren van begin december, nadat een conferentie plaatsvond over de recente gebeurtenissen in Sana’a, en om de legitimiteit van formeel president Hadi te onderstrepen.


Dagelijks leven

We lezen berichten over censuur door de Houthi’s :alle media-uitingen moeten aan hen worden voorgelegd. En een bericht dat alle reizen en transport eerst aan de Houthi’s moet worden voorgelegd.


Opmerkelijk is de melding van de gerespecteerde BBC correspondent Nawal al Maghafi op World Service (49:00 mn) dat voormalig president Ali Abdallah Saleh (begin december) is vermoord in zijn huis, en niet op de vlucht. Het verhaal is voorzover ik weet nog nergens bevestigd.


Kindsoldaten

Rel over deze video van een piepjonge Houthistrijder, die ondervraagd door regeringstroepen in huilen uitbarst. 

Week 51 in Jemen- Het zevenpuntenplan van Peter Salisbury

Do 21 dec


14:00 –  Als eerste vandaag aandacht voor de grondige analyse -zo omvangrijk dat je het boek kunt noemen- van Peter Salisbury, van het Londonse Chatham House, een soort instituut Clingedeal.


Salisbury is voorzichtig maar spaart uiteindelijk kool noch geit en oemt Jemen een chaos. De conclusie is grauw, in de zin dat de partijen die nu de scepters zwaaien geen belang hebben bij vrede. Zie verder hier


Vandaag vat Salisbury zijn betoog nog eens samen in zeven punten, de wat mij betreft belangrijkste nrs 3, 4, 5 en 6 hieronder integraal:


3. The groups that hold the balance of power do not correspond directly to those engaged to date by the UN.

4. Arms and other illicit goods are traded so widely that prices for guns and ammunition have fallen nationwide since the war began.

5. There is ample evidence that key political players and armed actors have benefited considerably from the war economy.

6. As a result, political players lack incentives to agree to a peace process that might threaten the economic status quo.


13:00 – Ondanks de neergaande trend weet de choleraepidemie deze week toch het miljoen slachtoffers te halen.


Week 50 in Jemen- De onverschrokken Iona Craig, raketten vallen op Ryaadh en nog veel meer


wo 20 dec  10:00 – Iona Craig is de enige journalist die Jemen doorkruiste de afgelopen nazomer, met een flinke oogst aan artikelen in de Britse pers. Ditmaal van deze onverschrokken journalist een opiniestuk. ‘If we fail to ask the Government questions about British involvement, our inertia makes all of us complicit.’


09:00 – Een vreemd bericht: een tweet van @raywoolford dat hij een stukje moest schrijven van Mohammed al Houthi, over dat Saudi’s Buthaina ontvoerden. Buthaina is een gewond meisje dat massale mediaaandacht kreeg.


Activist Woolford schreef dat stukje op zijn wat obscure website. ‘Ik deed dat omdat ze beloofden daarna Hisham al Omeisy vrij te laten. Dat hebben ze niet gedaan.’  De vraag is nu of dit wel waar is, wat zijn relatie met Al Houthi is of het stukje ooit aandacht genereerde.


Di 19 dec


13:00- Melding van een volgende Houthi-raket op Ryadh. Raket draagt de naam Burkan2 (Vulkaan) en zou zijn onderschept, al zijn er ook plof- en rookwolkjes gesignaleerd.


Grote vraag is wat de Houthi’s hiermee denken te bereiken en of ze misschien in paniek zijn. Nagekomen: raket op het Saoedische paleis zou bedoeld zijn als wraak voor de tien bommen op het Jemenitische Republikeinse paleis eerder deze maand.


NagekomenII: Analist Fatima Alasrar suggereert dat Houthi’s raketten sturen naar Saoedi in de hoop op wraak, waarop de boze, gefrustreerde bevolking zcht achter de Houthi-regering opstelt en deze legitimeert.


12:00 – Vandaag markeert de 1000e dag van de campagne van de coalitie, die vooral tot uiting komt in aanvallen van Saoedische bommenwerpers. Ter gelegenheid brengt het Yemen Data Project een tussenstand uit:


de meeste bommen vielen op de provincie Saada, oorsprong van de Houthies. Saada was in voorgaande oorlogen al redelijk met de grond gelijk gemaakt

In die duizend dagen telde YDP 15.489 aanvallen, alle met een of meer bommen. Ruim eenderde (38%) daarvan viel op militaire doelen, bijna eenderde (31%) daarvan viel op civiele doelen en bij precies eenderde is dat onduidelijk.


Sinds de dood van Ali Abdallah Saleh en de escalatie van de oorlog zijn de aanvallen op civiele doelen verdubbeld. Bij  die civiele doelen gaat het om voedselproducerende boerderijen, markten, water- of electricteitscentrales, voedselopslag, klinieken.


Maandag 18 dec


10:00 – Belangrijk de laatste dagen was de slag bij Bayhan, een strategische stad aan de rand van het centrale berggebied van Noord-Jemen, op de ‘natuurlijke’ grens tussen Noord en Zuid.



Het verloop kun je hier terugkijken (scroll naar boven), al gaat de strijd nog door. In het kort: zuidelijke legers -vanuit de lucht gesteund door Saoedische bommenwerpers en jagers- verjoegen de Houthi’s uit de stad en omstreken.


Hierdoor vervalt een oostelijke aanvoerroute voor de Houthi’s en is Zuid Jemen volgens deze tweet ‘99% Houthi-vrij.’


Weinig bericht van frontverschuivingen elders. Opmerkelijk wel het bericht dat een neef van de Soedanese vice-president is omgekomen bij de strijd om Khokha, stad aan de Rode zee. Soedanese troepen nemen al van het begin af deel aan de Saoedische coalitie.


Zondag 17 dec


Vandaag graag jullie aandacht voor een doorwrocht artikel  van Jemenkenner Peter Salisbury over generaal Mohsen, de belangrijkste constante in Jemen.


Mohsen is en was gelijktijdig vriend en vijand van voormalig president Saleh en steekt hem uiteindelijk de loef af in het heersen over Jemen door het verdelen van zijn onderdanen. Mocht de coalitie de oorlog winnen is Mohsen terug als meest waarschijnlijke nieuwe heerser.


Zaterdag 16 dec


Gisteravond laat angstige berichten dat behalve de Russische ambassadrice ook de Iraanse ambassadeur met gevolg de benen zou hebben genomen uit Sana’a, zij zouden iets weten wat de lokalen niet weten.


Daar bovenop geruchten over het vertrek met stille trom van westers personeel van verscheidene hulporganisaties uit Hodeidah. Noord-Jemen angst en beeft voor een enorm offensief, maar dat blijft uit. Ook het vertrek van de hulporganisaties wordt later ontkend.


In vervolg op de persco van de Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley gisteren veel berichten uit het diplomatieke circuit dat de VS akkoord is met de Saoedische plan to escalate to deescalate.  Ofwel: gas erop richting.


Als extra illustratie van de keiharde Amerikaanse koers een boeiend artikel in The Intercept over Matthew Tueller, de Amerikaanse ambassadeur in Jemen (ook in ballingschap in Ryadh). Tueller komt daarin naar voren als een havik die alle pogingen tot vrede in Jemen torpedeert.


Voorts de nodige berichten over bommen op scholen, kippenboerderijen en burgers, zoals een bombardement op een groep vrouwen die terugkeerden naar huis, na een huwelijksfeest in de buurt van Qaramish, precies midden tussen Sana’a (in handen van Houthi’s) en Marib (in handen van coalitie).


 


Vrijdag 15 dec


13:00 – Op CNN een reportage van Clarissa Ward, die de afgelopen week een ziekenhuis in Aden bezocht. ‘There is no soap.’


12:00 – De opmars van de coalitie de laatste tien dagen heeft nog niet geleid tot grote terreinwinst, blijkt uit de jongste RiskIntelligence-kaart van Jemen.


Risk Intelligence is een Deense organisatie die haar klanten voor duur geld betrouwbare, feitelijke informatie -dus geen propaganda- levert, samengesteld via lokale contacten in Jemen.


Bovenstaand was nog niet getikt of er kwam bericht dat Bayhan, stad in Shabwa is ingenomen door het regeringsleger. Toch weer een stuk terreinwinst en strategisch significant, omdat men over de rand van het oostelijk bergland is geklommen. Hier een overwinningsfimpje.


09:00- De Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley toonde gisteravond in een persconferentie materiaal dat moet bewijzen dat Iran raketten levert aan de Houthi’s. De angst voor een uitbreiding van het conflict sloeg direct toe in Jemen.


Vanochtend in New York Times deskundigen die het bewijsmateriaal nuanceren. Het gaat om materiaal waarvan VN-deskundigen eerder zeiden dat het Iraans zou kunnen zijn, maar er waren ook Amerikaanse onderdelen gevonden. Ook de Houthi’s zelf kwamen met een ontkenning.


08:00 – Journalist Khaled Al Hammadi bericht dat de 41 gevangen genomen journalisten zijn vrijgelaten. Het gaat om werknemers van Yemen Al Yawm (Jemen Vandaag), de tv-zender van de vermoorde oud-president Saleh. De journalisten zouden nu gedwongen worden te werken voor de dezelfde tv-zender, nu pro-Houthi’s.


08:00 – Andere Jemenitische journalisten melden toenadering tussen de Houthi’s en overgebleven leden van Saleh’s GPC, waarvan een deel is gevlucht terwijl andere leden zijn gearresteerd, of zelfs geexecuteerd. De Republikeinse Garde -lang het persoonlijke legeronderdeel van Saleh- is intussen omgedoopt tot het Iraans klinkende ‘Revolutionaire Garde’.


Donderdag 14 dec


15:00 – Grensgevechten, granaten en raketten richting Saoedie Arabie hebben al heel wat Saoedische militairen -geregeld ook in de vorm van Soedanese huurlingen- het leven gekost.


Vandaag komt daar (voorzover mij bekend) het eerste Saoedische burgerslachtoffer bij: jongen sterft door granaatscherven.


Aan de andere kant van de grens -in Saada- stierven vandaag overigens elf burgers door Saoedische bommen. Elders in Jemen hetzelfde verhaal


Getroffen huis in de bergachtige regio Jebel Razih, provincie Saada. pic from yemenpress.org

11:00 – De wereldgezondheidsorganisatie WHO waarschuwt voor een uitbraak van difterie in Jemen. Aan difterie sterven twee van de vijf patienten, anders dus dan cholera, dat afgelopen jaar een miljoen Jemenieten besmette, maar daarvan slechts tweeduizend doodde.


Geen berichten overigens nog dat de blokkade van hulpgoederen verlicht wordt, zoals aangekondigd door de Saoedies eind november. Volgens RiskIntelligence zouden er sindsdien slechts zes schepen zijn doorgelaten.


10.00 – Op de Russische tv een korte melding van de evacuatie van Russisch ambassadepersoneel. Opmerkelijk in een vertalende tweet de aankondiging: The coming days will show some major events and power shifts in Yemen.


Op Aden Al Gad het oorlogsbericht dat coalitietroepen de Houthi- verdediging in het noorden penetreren en zich opmaken ‘voor een aantal grote verrassingen de komende dagen.’


De provincie Saada, de noordelijkste van Jemen, erboven ligt Saoedie Arabie. De coalitie zou zowel vanuit het oosten als noorden penetreren

Inderdaad komen via twitter berichten los over slachtoffers van bombardementen op het noorden. En over tot gruis gebombardeerde eeuwenoude gebouwen. Saada staat -waarschijnlijk stond- vol met prachtige, hooggewelfde lemen gebouwen.


09:00 – Er is ook nog een sprankje hoop: Al Jazeera meldt een ontmoeting tussen Houthi-leider Al Sammad en een leider van de GPC, de partijen dus die vorige week vochten om noordelijke hegemonie.


Internet en sociale media lijken overigens weer op gang te komen in Sana’a en Noord-Jemen. Een week lang was toegang en bereik zwak tot onmogelijk. De reden is onbekend, al waren er vooral speculaties over een blokkade door de Houthi’s.


Woensdag 13 dec


23:00 – Brian Whitaker, voormalig chef Arabische wereld bij The Guardian, fileert Ahmad Saleh, beoogd opvolger van vader Ali Abdallah Saleh. Whitaker laat in een doorwrocht profiel weinig heel van Ahmad. ‘There are considerable doubts as to his fitness for the job.’


Opzienbarender -ontluisterend is een beter woord- nog is een verhaal in The Intercept over Matthew Tueller, ambassadeur voor de VS in Jemen. Een citaat: ‘Tueller threatened that the coalition would wage economic warfare on Yemen if the Houthis did not accept an immediate surrender.’


Het Sana’a Center for Strategic Studies laat zeven deskundologen recente onwikkelingen analyseren en voorspellingen doen


21:30 – Melding op twitter van een overleg in Ryadh tussen kroonprins Salman (SA), kroonprins Zayed (VAE) en een kopstuk van Islah, de Jemenitische afdeling van de Moslimbroederschap.


20:00 – Een zijlijntje; gulfnews schrijft dat driekwart van de illegalen in Saoedie Arabie van Jemenitische komaf zijn. Zij -driekwart dus van 194.000 officiele illegalen- moeten op korte termijn het Saoedische land verlaten.


In de Saoedische krant Al Arabiya een gesprek met de gewezen VS-diplomaat  in Jemen Lincoln Bloomfield. In Bloomfields visie moeten de VS zich achter de jonge en oude Salman -de leiders van Saoedie Arabie- opstellen en hen vooral van modern wapentuig voorzien.


10:00 – Het is ook koud in Jemen, het is winter en Jemen is een land van hoge bergen. Melding van  temperaturen van onder nul in Jawf en elders.


Behalve groenten en veevoer zouden ook veel qatstruiken zijn bevroren, met miljoenen riyaals aan verlies voor qatboeren. De qatprijs stijgt en sommige Jemenieten kiezen volgens het bericht nu voor qatloze dagen.



09:00 – In Sana’a dwarrelen briefjes uit de lucht, losgelaten door Saoedische vliegtuigen. Erop de tekst de oproep aan stijders zich aan te sluiten bij de strijd en Jemen te behoden voor vernietiging.


De VN meldt dat het dertien hulpverleners heeft geevacueerd naar Djibouti. Het zou gaan om een tijdelijke evacuatie. Geruchten nemen toe als zouden buitenlandse organisaties door de Saoedies ingelicht zijn over zware bombardementen op Sana’a. Gisteren evacueerde ook de Russische ambassade.


De coalitie meldt een aantal overwinningen in Hajja. Verder vooralsnog weinig nieuw oorlogsnieuws. Wel dat de Saoedies vannacht een complex geraakt hebben waarbij rond de dertig gevangenen zouden zijn gedood. UPDATE: Het zou inmiddels gaan om zestig slachtoffers. Cynici op twitter wijzen erop dat de door Saoedische bommenwerpers gedode gevangenen strijders waren voor de Saoedische coalitie zelf.


We horen al jaren dat Jemen op de rand van de afgrond staat, maar die rand komt nu echt in zicht. De Saoedies zouden de blokkade van hulpgoederen verzachten, maar dat is niet gebeurd, zegt USAID.


Volgens het onafhankelijke Risk Intelligence zouden slechts zes schepen de haven van Hoedeidah zijn binnengetrokken sinds het liften van de blokkade de laatste week van november.


Even iets over de slogan van de Houthi’s, al sinds hun opkomst eind vorige eeuw hun belangrijkste Uiting. Voor het westen een vrij domme en lugubere tekst, voor sommige Jemenieten kennelijk mobiliserend. Het wordt op elk fimpje gescandeerd en op alle muren geplakt.



De tekst luidt: Al mawt lilamrika, almawt lilisrael, alla3ana alajuhud, alnasrlilslam. Vertaald: Dood aan Amerika, Dood aan Israel, vervloekt zijn de Joden, overwinning aan de Islam.


Een geinige Jemeniet heeft nu een lieve hertaling gemaakt van de slogan, die circuleert inmiddels op de sociale media. De dood is daarin vervangen door liefde, Amerika, Israel en de joden door liefde, kunst, onderwijs en renaissance. De hertaalde slogan besluit met: de overwinning aan het blijde Jemen.


 


Dinsdag 12 dec


23:05 – Volgens meerdere twitteraars is de Saoedische bommencampagne op Sana’a vanavond intensiever dan anders.



21:15 – De tocht van journalist Iona Craig door Jemen afgelopen nazomer brengt nu elke dag een nieuwe oogst. Vandaag het cynische verhaal over Saoedische bombardementen op vissersbootjes en kleine tuinbouwers, met als oogmerk het laatste beetje voedselproductie te vernietigen en Jemen op de knieën te krijgen.


Daarnaast een fijner verhaal van Afrah Nasser over de Jemenitische koffie die de bitcoin inmiddels benadert in waarde. Ik kan uit eigen ervaring beamen: de koffie uit de Jemenitische hooglanden is iets speciaals.


21:00- De verdere dag weinig oorlogsnieuws. Wel het bericht dat Rusland haar ambassade heeft geëvacueerd naar Ryadh ‘vanwege de situatie in Sana’a’.


Nu Rusland weg is, is Iran het enig overgebleven land met aan vertegenwoordiging in het Noorden. Lees vooral even deze Russische analyse van de Russische rol in Jemen.


15:00- Gisteren startte de Nederlandse ambassade in Jemen (in ballingsschap in Den Haag en Amman) een grote facebookcampagne waarin allerlei BN’ers de Jemenieten een hart onder de riem steken. Wat de campagne precies beoogt is even de vraag.


10:00- Een stroom berichten vanochtend vroeg op Aden Al Gad over overwinningen van het in 2014 verdreven regeringsleger, aangevuld met eenheden uit de VAE en Sudan, en met Saoedische steun uit de lucht.


Zulke berichten moet je lezen met een korreltje zout, ook omdat er nauwelijks tegenwichtig nieuws komt van de andere zijde van het front. Maar voor wat het waard is:


Langs de westkust zouden de troepen aan de rand van Zabid staan, om vervolgens op te rukken naar Hodeidah. De lokale bevolking zou al in opstand zijn gekomen. Belangrijk detail is dat de Republican Guard -dat zijn meer capabele eenheden gelieerd aan Saleh- de zijde van de coalitie zou hebben gekozen.


Ook rond Nihm -het front ten oosten van Sana’a- en Al Jawf -een front bij de noordoostelijke grens met Saoedie Arabie- zouden de coalitietroepen vorderingen maken. Er is tenslotten een bericht dat melding maakt van een zestigkoppige gevangenenuitruil tussen de Houthi’s en de coalitietroepen.


09:00 – In the Washington Post pleit nobelprijswinnaar Tawakkul Kamaran voor vrede in Jemen waarbij ze de Saoedies en Emirati’s niet spaart.


Maandag 11 dec


Jemen rouwt dezer dagen ook nog om zanger Abu Bakr Salem, volgens een bron de populairste zanger van Jemen, oorspronkelijk uit de Hadramawt maar gisteren gestorven in Ryadh. Hier een filmpje.


15:00 – Speciale aandacht vandaag voor het november-rapport van het Sana’a Center for Strategic Studies. Het SCSS is een betrouwbaar en vrij neutraal onderzoeksinstituut vanuit Amman, Jordanie en gefinancierd door o.a. EU, Duitsland en NL.


Met name hun onderzoek naar het verplaatsen van de nationale bank heeft niet de aandacht gekregen die het verdient, omdat de ineenstorting van Jemen voor een belangrijk deel aan die verhuizing te wijten is.


Begin november verraste het SCSS met het organiseren van een journalistenreis naar Marib, bolwerk van generaal Muhsen en laatste strohalm van de in 2014 verdreven regering van Jemen. Een artikel van Ana van Es in de Volkskrant was daarvan het gevolg.


In hun novemberbrief treffen we ook het ondergesneeuwde bericht aan dat het Team van Experts dat wandaden en mensenrechtschendingen in Jemen moet onderzoeken eindelijk is benoemd. Het zijn Kamel Jendoubi (Tunisia), Charles Garraway (United Kingdom) en Melissa Parke (Australia) Hun bio’s vind je hier. 


14:00 –  Kijk ook even tien minuten naar deze reportage op Al Jazeera over de ultiem verwarrende verslaggeving -op alle podia- van het Jemendrama.


Sinds de clash vorige week zien we overigens een dagelijkse toename op de sociale media van berichten over de Houthi’s als een shi’ietisch IS.


13:30 – In Egypte ontstaan initiatieven voor vredesbesprekingen. Europa reageert ook, zij het nogal vertraagd en zegt niks over de komende slag om Hodeidah.


-13:00- Bericht op twitter dat Khawlan tribes zich aansluiten bij de strijd tegen de Houthi’ s. Voor wat het waard is, er gaan meer filmpjes rond over stammen die zich achter partijen scharen.


In de Dresch-bijbel over stammen in Jemen tref ik twee Khawlans aan, een rond Saada en een rond Sana’a. Neem aan dat het de laatste betreft. Neem verder aan dat de meeste stammen zich neutraal opstellen en eerst de kat uit de boom kijken. Vraag me af hoeveel tijd ze nog hebben een kant te kiezen. 

Week 49 in Jemen- Gespannen rust in Sana'a maar lang niet overal zwijgen de wapens


Zondag 10 dec


-15:00 – Speciale aandacht voor een lijvig stuk van Iona Craig over Jemens oorlogseconomie, waarvan de hoofdrolspelers geen belang hebben bij vrede. Geen enkel kopstuk wordt gespaard, en met name fileert ze oud-president Saleh, hoofdschuldige van het Jemendrama.


Iona Craig is de enige westerse journalist die kan putten uit primaire bronnen; zij doorkruisde Jemen afgelopen nazomer van oost naar west en zuid naar noord, met financiele hulp van haar lezers, via Patreon.


Op de Chinese tv zender CGTN (vanaf 00:14) zien we Crisisgroup voorman Joost Hilterman de uitdagende these doen dat de Saoedies Ali Abdallah Saleh op het laatste moment  lieten vallen omdat ze hem uiteindelijk toch niet vertrouwden.


Journalist Nasser Arrabyee -de laatste journalist die nog vrij rondloopt in Sana’a- betoogt in hetzelfde interview dat de Saoedies opereren zonder plan en fout op fout stapelen, met Iran als lachende derde.


Winst is volgens Hilterman dat het conflict nu is vereenvoudigd; er is maar een enkele gesprekspartner over in Noord-Jemen en dat zijn de Houthi’s. Het is nu aan Oman en Koeweit om Houthi’s en Saoedies om de tafel te krijgen.


14:30 – AdenAlGad zet het bericht door dat Al Khokha-driehoek door de coalitietroepen is veroverd op Houthi’s, dat er een Iraanse raket-expert is gedood en dat de opmars richting Hodeidah voortgaat.



12:00 – Berichten als zou Kokha heroverd zijn door de Houthi’s worden op AdenAlGad ontkend. Coalitietroepen zouden zelfs Zabid al naderen, op hun weg naar de inname van havenstad Hodeidah. Al doen ze daar naar mijn bescheiden mening toch wel lang over.


Verder komt er erg weinig nieuws uit Jemen, ook van mijn eigen bronnen, die hebben moeten overstappen op een VPN om het trage internet of de blokkades te omzeilen. Wie er precies achter de internetblokkade zit is onduidelijk, al wijzen de meeste vingers naar de Houthi’s.


09:oo – Bericht van activist/journalist Nadwa Dawsari dat alleen al in de noordwestelijke stad Hajja 20 huizen zijn opgeblazen en 30 GPC leiders geexecuteerd, alsmee 150 mensen gearresteerd. Blijkt vertaling van bericht op Marebpress.


08:50 – Berichten over het kwaad der Houthi’s en de bemoeienis van Iran nemen in aantal en hevigheid toe. Zoals gewoonlijk zijn extra argusogen bij het lezen voorwaarde, vanwege het bestaan van westerse pr- en spinbureau’s in opdracht van de Saoedies en Emirati’s.


Artikel (van gister) in Foreign Policy gaat gedetailleerd in op een onderzoek naar herkomst van onderdelen van de Borkan-raket die in november Ryadh bereikte. Dat onderzoek levert enige gegevens op over mogelijke Iraanse bemoeienis,  maar geen smoking gun.


Op de website South Front -burgerjournalistiek, maar dan met een militair tintje- details over doehetzelfscheepjes gebruikt door Houthi’s om de blokkerende schepen van de Saoedies en Emirati’s op te blazen. Opmerkelijk citaat: ‘The DIY mission computer also used a keyboard with Persian letters, according to the report.’


Over Iran gesproken, lees meteen ook even dit overzicht van de Iraanse reacties op de dood van Ali Abdallah Saleh. En als je dan toch bezig bent ook deze rake analyse van Bruce Riedel, gepensioneerd CIA’er en nu deskundige onder de deskundigen: In Yemen Iran outsmarts Saudi Arabia.


Tot slot nog een opbeurende link, over de wederopstanding van een man op zijn eigen begrafenis.


Zaterdag 9 dec


– 17:00- Vandaag een omineuze stilte vanuit Sana’a, waarschijnlijk veroorzaakt door slechte verbindingen, al dan niet met voorbedachte rade opgelegd aan de Sana’ani door de Houthi’s, zo lezen we op SMEX.


Daaruit het volgende citaat van Walid al Saqqaf, journalist en voormalig uitgever van Yemen Times: ‘The decision to limit access on thursday could be related to the mass dissemination of videos depicting atrocities committed by Houthi forces.’ 


De Houthi’s schijnen handig te zijn in de interne communicatie met hun burgers, naar buiten toe is hun imago in toenemende mate tegengesteld: dat van een barbaarse, angstzaaiende bende, door tegenstanders steevast ‘militia’  genoemd. Lees bijvoorbeeld dit SAM rapport.


Bij een bron nabij de Houthi’s is een weerwoord besteld, nog niet binnen. Later. Nu binnen: ‘I would call Afashi misinformation. AnsarAllah controlled Sanaa for 3 yrs and handled security. Under their watch they kept terrorists out.’ 


Verder weinig nieuws. Wel druppelen er voortdurend berichten door over troepenverplaatsingen, met name van partijen behorende tot de coalitie tegen de Houthi’ s, zoals deze, helemaal vanuit Mahra, en dan zijn we al bijna in Oman.


Dichterbij bericht The Guardian over gezamenlijke militaire oefeningen van de Saoedische en Australische marines,  die stof doen opwaaien in Australië,  omdat de Australische fregatten oefenen met schepen die de blokkade van Jemen implementeren.


In Middle East Eye tenslotte een artikel -zonder al te veel standpunt en bijvoeglijk naamwoorden- over  hoe gewone Jemenieten zich door de dag slaan met alsmaar stijgende prijzen voor stroom, water en zorg.


13:00 -Door meerdere bronnen bevestigd bericht van het plunderen -door Houthi’s- van een kindertehuis ten zuiden van Sana’ a bestierd door een zus van (een van de) de vrouw van Ali Abdallah Saleh.


Vrijdag 8 dec


– 17:00- Berichten als zouden coalitietroepen behalve in het zuidwesten (kokha) ook vorderingen maken in het verre noorden (saada) en in het noordoosten (jawf).


Bekijk ook even deze tweet waarin Nadwa Dawsari wijst op de leeftijd van gevangen genomen Houthi’s. Het was al langer bekend dat Houthi’s vaak kindsoldaten zijn.


En hier plaatjes van de geld- en goudvoorraad aangetroffen in huize Saleh. Let wel: onbevestigd.


Op twitter veel ‘discussies’ over in hoeverre de Houthis het evil vertegenwoordigen, tegenover het lesser evil van Saleh. Veel activisten uit de Arabische lente betreuren de dood van Saleh, de man die ze in 2011 verjoegen.


14:00 – Lezenswaardig interview met journalist/acitivist Afrah Nasser. Pregnanste citaat wat mij betreft: The problem is the Houthis want a guarantee that they will have a share in whatever political system is going to come. And the Saudis want a guarantee that the Houthis won’t have a share in any political deal. The UN special envoy, whenever he goes to the Houthis, he only brings what the Saudis are trying to convey, and he never really represents what the Houthis want. We are lacking that person that could come and formulate a solution for all parties somehow.’ 


Donderdag 7 dec


– 21:00 – Berichten als zouden sociale media geblokkeerd zijn in Sana’a worden weer ontkend door anderen. Volgen sommigen is het internet gewoon erg traag.


Ook een bericht dat Houthi’s telefoons randomly onderzoeken en mensen oppakken als de inhoud hen niet aanstaat, of zelfs executeren.


18:00 –  Bericht op Al Masdar dat de Saleh-moskee -vernoemd naar de vermoorde president en de locatie waar de strijd vorige week escaleerde- wordt herdoopt in Moskee van het Volk. De moskee was in 2011 ook plaats van handeling van een aanslag op Saleh, die destijds ternauwernood overleefde en maandenlang in Saoedie Arabië werd opgekalefaterd.


11:30 uur- Berichten als zou Al Kohkha -een stadje aan de Rode zee, op weg naar Hodeidah- op de Houthi’s zijn veroverd door troepen gelieerd aan de formele regering.


09.00 -Graag jullie aandacht voor deze analyse van Fatima Abo Alasrar.


Woensdag 6 dec


– Onderstaande -veelzeggende- foto doet zijn ronde over de sociale media. De herkomst en authenticiteit heb ik nog niet kunnen achterhalen, maar hier passeren twee Sana’ani jongens elkaar in de oude stad.



Een vermelding waard is nog deze analyse op Al Jazeera, of eigenlijk een voorzichtige vooruitblik op wat komen gaat, of: zou kunnen gaan.


Berichten dat de kalmte op straat is terugkeerd, berichten dat bijltjesdag doorgaat met arrestaties/executies onder Saleh-aanhangers en berichten dat de Saoedische nachtelijke bombardementen voortduren.


Volgens de minister van mensenrechten (van de verdreven regering in exile) zouden Houthi’s tot gisteren duizend leden van Salehs partij GPC hebben geexecuteerd. Onafhankelijke  partijen hanteren andere getallen en hebben het over arrestaties.


Ook Tariq Saleh -neef van Ali Abdallah en een belangrijk militair aanvoerder- is omgekomen, tesamen met medestanders en familieleden, waaronder zijn 13-jarige zoon. Op de inmiddels bekende manier  trok  een cameraploeg van Al Masirah – het tv-station van de Houthi’s- door het huis van Tariq, en trof daar menig rijkdom, flessen alcohol, maar vooral een indrukwekkend arsenaal wapens: hoog opgestapelde dozen kalaznikovs, RPG’s en munitie, we lezen op een stapel dozen ook het opschrift NATO.


Ook blijkt gister het Republican Palace kapot gebombardeerd, met de nodige huizen rondom. Het paleis is een fraai stukje architectuur en handwerk uit de jaren ’70, toen het in Jemen nog voor de wind ging.


Vanochtend het bericht dat Saleh gisteravond of nacht is begraven, in lamplicht en in aanwezigheid van een schamel aantal familileden.


Er doet vandaag ook een filmpje de ronde van vrouwen die verjaagd worden door Houthistrijders, nadat ze demonstreerden om het lichaam Saleh op te eisen. 

Het liveblog over de stadsoorlog van dec 2107


Dinsdag 5 dec


–  Live blog gaat even in de ijskast.  Voorspelling: De voorfinale is uitgespeeld, het is nu wachten op de grote invasie van buitenaf, met een grote kans op mislukking. Daarna blijven de bommen nog even vallen op Jemen, totdat het Saoedisch koningshuis ontploft en Jemen wordt vrijgelaten.


Zij die willen begrijpen wat er werkelijk gebeurt in en rond Jemen wijs ik nog even op deze analyse  van Faisal Edroos, een witte raaf in een oceaan aan conformistische, gelijkluidende analyses en saaie, plichtmatige necrologien over Ali Abdallah Saleh die momenteel over ons wordt uitgestort.



Maandag 4 dec


– 20:00 –  Merkwaardige melding van Saoedische bommen op een markt in Sanhaan, het dorp van Saleh, met 23 slachtoffers als gevolg.  Volgens de melder zou het dorp gestraft worden voor het nalaten van steun aan Saleh.


20:45 – Volgens berichten van op de grond zijn de straatgevechten geluwd, maar nemen de Saoedische bombardementen vanavond opnieuw in hevigheid toe.

Hier en daar ook meldingen van arrestaties van Saleh-getrouwen en GPC-leden die zich niet onder Houthi-heerschappij willen voegen.


20:30 – De necrologien komen overal los, net als de analyses van westerse Jemen-deskundigen. Vrijwel allen zijn het erover eens dat ’things will worsen’. Als voornaamste reden noemen zij de verdere verdeeldheid  op het strijdveld en als secundaire reden dat Saleh er niet meer is om de verschillende tribale en politieke partijen via de hem zo kenmerkende deals te pacificeren (alsof al die deals Jemen zoveel voorspoed en vrede hebben gebracht).


17:30 – De in 2014 verjaagde president Hadi speecht vanuit Ryadh, roept op tot vereniging en verzet tegen de Houthies, maar wordt ronduit uitgelachen op twitter.


Op radio 1 de analyse van Marcel van der Steen; volgens hem beoogde Saleh vrede en is die kans met zijn heengaan vergooid.  Het is een lezing die veel de ronde doet, maar het trackrecord van Saleh gemakshalve achterwege laat.


16:30 – Abd al Malik al Houthi speecht. Behalve vreugde over afwimpelen coup van Saleh ook de verzekering dat Jemen republiek blijft, met moderne instituties en dat hij blijft samenwerken met Saleh’s General Peoples Congres, Saleh’s paraplupartij. En morgen een vrijheidsviering.


14:30 – Analytici op twitter benoemen Ali Mohsen Al Ahmar alvast tot de opvolger van Ali Abdallah Saleh, als vijand en in de toekomst voornaamste tegenstander van de Houthi’s. Lees hier meer over Mohsen en andere sleutelpersonen in het Jemenitische politieke spel.


14:11 – Saleh’s  zoon Khaled zou ook gevangen zijn genomen door de Houthi’s, of hij samen vluchtte met zijn vader en  wat er met hem is gebeurd is nog onbekend. 14:50- Khaled zou gewond gevangen zijn genomen bij gevechten in de stad.


14:00 – BBC en Reuters wachten nog even op bevestiging, maar met de necrologiën is men overal al begonnen, met veel dramatische volzinnen, want Saleh regeerde bijna veertig jaar ‘door op de hoofden van slangen te dansen’.


De Houthi-strijders die Saleh onderschepten en doodden scanderen de naam van hun leider Hussein -de stichter van Ansarallah- die in 2004 op orders van Saleh werd vermoord. Zijn broer Abd al Malik leidt nu de beweging en is nu de machtigste man van Jemen.


13:45 – Twitter en Facebook stromen over van de berichten en beelden van en over Saleh. Woedende tegenstanders jonassen met het lichaam van Saleh, die op zijn vlucht (via zijn geboortedorp Sanhan naar Marib) is onderschept en doodgeschoten. Beelden herinneren aan de vlucht van Khadaffi en de arrestatie van Ceaucescu.


13:30 – Saleh is dood, stromen tweets en whatsapps binnen


13.00 – Meldingen dat Ali Abdallah Saleh is overleden worden elders ontkend.

12:00 – Vanuit de Golf oproepen aan inwoners zich niet nabij Houthi’s te begeven (omdat ze daar bommen op willen werpen), maar mensen zitten in hun schuilkelders en kunnen nergens heen.

09:00 – Meldingen dat de voorraden in de huizen opraken en dat mensen niet naar buiten kunnen om de voorraden aan te vullen. Meldingen dat mensen maar beginnen aan waswater als drinkwater.

02:00 – Melding dat generaal Mohsen met zijn leger vanuit Marib oprukt naar Sana’a.


Zondag 3 dec


– Ansarallah neemt tv-station Saleh over, sluit de poorten van facebook en twitter, neemt de huizen van Afash in en toont hun decadentie (dure pakken, hoge stapels wapens en munitie, flessen wodka) aan het grote publiek.


Saoedische bommenwerpers intensiferen de bombardementen op Sana’a. Veel gevechten concentreren zich in en rond Hadda, normaliter een rustige wijk waar ambassades, ministeries en hulporganisaties huizen. Hierdoor, en ook omdat Nederlands tv-persoonlijkheid Floortje Dessing er in een kleder zit, lijkt de oorlog dichterbij het westen te komen.


Zaterdag 2 dec


– Ansarallah (Houthi’s) neemt Saleh-complex opnieuw in.  Gevechten nemen toe in aantal en hevigheid. Houthies lijken aan de winnende hand, Saleh zegt op tv zijn vorige toespraak te betreuren, die zou verkeerd geinterpreteerd zijn.


Vrijdag 1 dec


– Afash (familie Saleh) herovert het Saleh-complex op Ansarallah. Het vechten is nu echt begonnen.


Saleh verschijnt op tv en roept op tot einde blokkade, tot vrede en tot een nieuwe bladzijde. Zijn aanhangers gaan de straat op om slogans van Ansarallah te verscheuren.


Even lijkt het erop dat Saleh aan het langste eind trekt. De verdreven regeringsdelen in Marib en Ryadh verwelkomen Afash aan hun zijde.


Donderdag 30 nov


– Ansarallah (Houthi’s) ‘inspecteert’ de Salehmoskee en het complex eromheen -een prestigeproject van Saleh in zuidelijk Sana’a, ook een stronghold– om ‘veiligheidsredenen’ en vind er grote aantallen wapens. Ansarallah neemt het complex over.


Woensdag 29 nov


– Schermutselingen op meerdere plekken in de stad, beide partijen lijken zich te hergroeperen en te verschansen, als voorbereiding op de gewelddadige strijd die er al maanden aan zit te komen.


Aanloop


Aug, sept, okt, nov – Spanningen tussen Afash (Saleh familie) en de Houthi’s nemen gestaag toe.


Beide organiseren demonstraties met miljoenen aanhangers, om hun spierballen te tonen.


Geruchten als zou Saleh toenadering zoeken tot de gezamenlijke vijand -de verjaagde regering, de VAE, Saoedie-Arabië- zijn hardnekkig.


Zoon Ahmed -woont in Abu Dhabi en is voor meer partijen acceptabel dan de oude Saleh zelf- zou in dat scenario het presidentschap op zich nemen.


Houthi dreigt met openbaarmaking van stukken die de plundering van Jemen door Afash aantonen, als Saleh zijn avances -of: verraad- niet staakt.

______________

Waardeer dit artikel!!

Bovenstaand stukje werd je gratis aangeboden. Als je dat waardeert en dat wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.

NB: Zonder kosten, elke cent komt in het journalistenbeursje
Naar doneren, veilig en in twee kliks. Thnx!

Geef een reactie